Saturday, December 14, 2013

ΓΟΥΣΤ. ΦΛΩΜΠΕΡ - ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΥ (5)



αποσπάσματα από το μυθιστόρημα σε μετάφραση Κοσμά Πολίτη

*  -"Ε όχι! Γιατί να φωνάζουμε εναντίον των παθών; Δεν είναι κείνα το μόνο ωραίο πράγμα που υπάρχει στη γη , η πηγή του ηρωισμού, του ενθουσιασμού, της ποίησης, της μουσικής, των τεχνών όλων επιτέλους;"
   - "Αλλά πρέπει" , είπε η Έμμα , " ν' ακολουθεί κανείς λιγάκι και τη γνώμη του κόσμου και να υπακούει στην ηθική του"
    - "Α, μα υπάρχουν δύο ηθικές!" , αποκρίθηκε εκείνος. "Η μικρή, η παραδεγμένη, αυτή των ανθρώπων, αυτή που ακατάπαυτα αλλάζει και που φλυαρεί τόσο δυνατά, που κυλιέται χαμηλά για το τίποτα, σαν αυτό το συμμάζεμα απο ηλιθίους που βλέπετε. Αλλά η άλλη, η αιώνια, είναι γύρω μας και πάνω μας, σαν το τοπίο που μας τριγυρίζει και το γαλάζιο ουρανό που μας φωτίζει..."

* Δεν μπορεί να παλέψει κανείς με τον ουρανό, ούτε να αντέξει στο χαμόγελο των αγγέλων.

* Από το ύψωμα που βρισκόταν, όλη η κοιλάδα έμοιαζε με μιά απέραντη λίμνη που εξατμιζόταν στον αέρα....Το ποτάμι του δειλινού άρχισε σιγά σιγά να απλώνεται. Οι τελευταίες ακτίνες περνούσαν ανάμεσα από τα κλαδιά και της θάμπωναν τα μάτια. Εδώ κι εκεί, ολόγυρά της, στα φύλλα  ή στο χώμα έτρεμαν κάποιες φωτεινές κηλίδες, που έμοιαζαν με φτερά μικρών πουλιών σκορπισμένα με αταξία. Παντού υπήρχε σιγή. Κάτι το πολύ ευχάριστο φαινόταν σαν να βγαινε από τα δέντρα. Ένιωθε την καρδιά της που άρχισε να χτυπά δυνατά και το αίμα που κυκλοφορούσε στις φλέβες σαν ένας ποταμός από γάλα. Τότε άκουσε πολύ μακριά, πέρα από το δάσος, επάνω απ' τους άλλους λόφους, μιά ακαθόριστη και παρατεταμένη κραυγή, μια συρτή φωνή και την άκουγε με σιωπή, αν ανακατεύεται σαν μουσική με τις τελευταίες δονήσεις των ερεθισμένων νεύρων της.

Monday, December 09, 2013

ΓΟΥΣΤ.ΦΛΩΜΠΕΡ ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΥ (4)

 
αποσπάσματα από το μυθιστόρημα σε μετάφραση Κοσμά Πολίτη

* Όλα της φάνηκαν τριγυρισμένα από μια μαύρη ατμόσφαιρα, που ανεμιζόταν σκοτισμένη επάνω στο εξωτερικό των πραγμάτων , και η θλίψη βυθιζόταν βαθιά μέσα στην ψυχή της με γλυκά βογκητά, όπως κάνει ο χειμωνιάτικος άνεμος μέσα στους ακατοίκητους πύργους. Ήταν αυτό το ονειροπόλημα που έχει κανείς για κάτι που δε θα ξαναρθεί, η κούραση που σε πιάνει έπειτα από κάθε περιστατικό τελειωμένο , αυτή η πίκρα, τέλος, που σε φέρνει στο σταμάτημα κάθε συνηθισμένης κίνησης, ο τελειωμός ο απότομος ενός παλμού πολύωρου.

* Είχε πάντα στις άκρες του στόματος την ακίνητη εκείνη σύσπαση που ρυτιδώνει τη μορφή της γεροντοκόρης και του ξεπεσμένου φιλόδοξου

*  Είχε την ασυναρτησία των κοινών και εξεζητημένων πραγμάτων, όπου ένας ξεπεσμένος συνήθως διακρίνει την αποκάλυψη μιάς ιδιόρρυθμης ζωής, τις ακαταστασίες του αισθήματος, τις τυραννίες της τέχνης και πάντα κάποια περιφρόνηση των κοινωνικών συνθηκών, πράγμα που ή τον μαγεύει ή τον απελπίζει.

* Μέσα στον κόσμο ξέρω να βάζω επάνω στο πρόσωπό μου μια σκωπτική προσωπίδα , και όμως πόσες φορές στη θέα ενός κοιμητηρίου , στο φως του φεγγαριού, δεν ρώτησα τον εαυτό μου άν δε θα έκανα καλύτερα να συναντήσω εκείνους που κοιμούνται εκεί !

Sunday, December 08, 2013

ΓΟΥΣΤ. ΦΛΩΜΠΕΡ ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΥ (3)



   
αποσπάσματα από το μυθιστόρημα σε μετάφραση Κοσμά Πολίτη

* Ο έρωτας , πίστευε εκείνη, θα φτανε ξάφνου με μεγάλες λαμπρότητες και λάμψεις - θύελλα τ' ουρανού που πέφτει επάνω στη ζωή, την αναποδογυρίζει, ξεριζώνει τις θελήσεις σαν τα φύλλα και παρασύρει στην άβυσσο ολάκερη την καρδιά. Δεν ήξερε πως επάνω στο λιακωτό των σπιτιών η βροχή κάνει λίμνες, όταν τα τρυπητά του νερού είναι βουλωμένα, κι έτσι έμεινε αναπαυμένη, όταν γρήγορα ανακάλυψε ένα ράγισμα στον τοίχο ....

* Δε φαινόταν πως περνούσε τη ζωή μόλις αγγίζοντάς την, και πως είχε στο μέτωπο το αόριστο σημάδι κάποιου υψηλού προορισμού; Ήταν τόσο λυπημένη και τόσο ατάραχη, τόσο γλυκιά και τόσο επιφυλακτική και μετρημένη, που αισθανόταν κανείς κοντά της μια κρύα γοητεία, όπως ανατριχιάζει μέσα στις εκκλησίες, κάτω από το άρωμα των λουλουδιών που ανακατώνεται με το κρύο που δίνουν τα μάρμαρα ...

* Η οικιακή μετριότητα την έσπρωχνε σε φαντασίες πολυτέλειας, η συζυγική αγάπη σε πάθος μοιχείας... ανοιγόταν μέσα στην ψυχή της ένα αόριστο βάραθρο , γεμάτο σκοτάδι

* Το υπόλευκο φως των τζαμιών λιγόστευε σιγά  με κυματισμούς. Τα έπιπλα στη θέση τους φαίνονταν σαν να γίνονταν πιό ακίνητα και σαν να χάνονταν μέσα στη σκιά, όπως μέσα σ' ένα σκοτεινό ωκεανό. Το τζάκι ήταν σβησμένο, το ρολόι χτυπούσε πάντα, και η Έμμα αόριστα θαύμαζε αυτή τη γαλήνη των πραγμάτων, ενώ μέσα της βρισκόταν τόση ταραχή

Saturday, December 07, 2013

ΓΟΥΣΤ. ΦΛΩΜΠΕΡ "ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΥ" (2)






 
αποσπάσματα από το μυθιστόρημα - σε μετάφραση  Κοσμά Πολίτη

*  Παρακολουθούσε την ευτυχία του γιού της με μιά θλιβερή σιωπή, όπως κοιτάζει ο χρεοκοπημένος άνθρωπος, μέσα από τα τζάμια, ανθρώπους καθισμένους στο τραπέζι του σπιτιού που ήταν μια φορά δικό του

* Δεν είχε ανάγκη και ο έρωτας, όπως τα ινδικά φυτά, από μιά γή προετοιμασμένη από μιά ιδιαίτερη θερμοκρασία; Οι στεναγμοί στο φως του φεγγαριού, τα πολύωρα αγκαλιάσματα, τα δάκρυα που τρέχουν πάνω στα παραλυμένα χέρια, όλοι οι πυρετοί της σάρκας και το λίγωμα της τρυφερότητας δεν μπορούσαν λοιπόν να χωριστούν από τα μπαλκόνια των μεγάλων επαύλεων, που είναι γεμάτα κάθε λογής άνεση , απο τα κρυφά σαλονάκια με τους μεταξωτούς μπερντέδες και τα πολύ χνουδωτά χαλιά, με ανθοδόχες γεμάτες λουλούδια....

* 'Επιανε ένα βιβλίο, έβλεπε ονείρατα στις γραμμές του και το άφηνε να πέφτει στα γόνατά της

* Αυτά τα έργα που δεν αγγίζουν την καρδιά, αποτραβιούνται, μού φαίνεται, από τον αληθινό σκοπό της τέχνης 

Friday, December 06, 2013

ΓΟΥΣΤ. ΦΛΩΜΠΕΡ "ΜΑΝΤΑΜ ΜΠΟΒΑΡΥ" (1)





 

αποσπάσματα από το μυθιστόρημα   σε μετάφραση  Κωνσταντίνου Θεοτόκη

*  Έκανε με συνείδηση καθημερινά το μικρό του χρέος , σαν το άλογο στο αλώνι που όλο τριγυρίζει στον ίδιο τόπο με τα μάτια δεμένα μην ξέροντας τη δουλειά που καταφέρνει

*  Η μέρα χάραζε και πάνω στα κλαριά των μηλιών, που δεν είχαν φύλλα, τα πουλιά κάθονταν ασάλευτα, ανασηκώνοντας τα φτερά τους στον ψυχρόν αέρα της αυγής...πυκνοφυτεμένα δέντρα κηλίδωναν με μαύρο μαβί χώμα την απέραντη σταχτιά έκταση που χανόταν στον ορίζοντα μέσα στο θλιβερί χρωματισμό του ουρανού

* Φορώντας στο λαιμό της κομπολόγια με χάλκινους σταυρούς, υπνωτίστηκε σιγά -σιγά με το θρησκευτικό αποκάμωμα που αναδίνουν οι άγιες τράπεζες, με το δρόσαισμα του αγιάσματος, με την ακτινοβολία των κεριών

* Μέσα της η Έμμα ήταν ευχαριστημένη που αισθανόταν τον εαυτό της φτασμένη κιόλας στο σπάνιο εκείνο ιδανικό των ωχρών υπάρξεων, όπου δε φτάνουν ποτέ οι μέτριες ψυχές. Άφησε λοιπόν τον εαυτό της να γλιστρήσει πέρα ως πέρα όλα τα στριφογυρίσματα των ποταμιών του Λαμαρτίνου, άκουσε τις άρπες στις λίμνες, όλα τα άσματα των κύκνων που πέθαιναν, όλα τα πεσίματα των φύλλων, τις αγνές παρθένες που ανέβαιναν στον ουρανό και τη φωνή του Άναρχου Θεού , που μιλούσε στις λαγκαδιές. Τα βαρέθηκε όλα, δε θέλησε να το ομολογήσει, εξακολούθησε από συνήθεια, έπειτα από ματαιότητα, και παραξενεύτηκε που αισθάνθηκε τον εαυτό της ήρεμο χωρίς καμιά θλίψη στην καρδιά ούτε και καμιά ζαρωματιά στο μέτωπο.

Thursday, December 05, 2013

JOHN STEINBECK Ο ΔΡΟΜΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΦΑΜΠΡΙΚΕΣ (2)



 

(αποσπάσματα από το έργο  σε μετάφραση Κοσμά Πολίτη)

*  Ο Δόκτορας , ωστόσο, εξακολουθούσε ν' αγαπάει την αλήθεια, μόλο που ήξερε πως δεν την αγαπά όλος ο κόσμος και πως είναι μιά επικίνδυνη ερωμένη

* Μια μουσική αντηχούσε μέσα στ' αυτιά του Δόκτορα, ένας ήχος από φλάουτο, γλυκός και διαπεραστικός. Έπαιξε μια μελωδία που δεν μπορούσε να τη συγκρατήσει, και πλάϊ σ' αυτή, σαν συνοδειά, ο βαρύς ήχος από το αφρισμένο κύμα που αναδύεται. Το φλάουτο ανέβαινε ψηλά σε σφαίρες ασύλληπτες απότην ακοή και εξακολουθούσε ως εκεί πάνω η απίθανη μελωδία. Ο Δόκτορας αναρρίγησε, τα μάτια του δακρύζανε, απόμεινε σαν να κοιτούσε μιαν απόκοσμη ομορφιά.Τα μάτια της κοπέλας ήταν ανοιχτόγκριζα και λάμπανε ολοκάθαρα, τα μαύρα της μαλλιά κυμάτιζαν ανάλαφρα πάνω στο πρόσωπό της. Μιά εικόνα έξω από το χρόνο.....Απόμεινε στη θέση εκείνη κι αφουγκραζόταν τη μουσική όσο ανέβαινε η θάλασσα και σκέπαζε τις πέτρες. Με το χέρι του χτυπούσε το ρυθμό, το απόκοσμο φλάουτο έπαιζε μέσα στο μυαλό του..Τα μάτια της ήταν ανοιχτόγκριζα, τα χειλια της χαμογελούσαν ανασαίνοντας μέσα σε μιάν ουράνιαν έκσταση. .... Μέσα στο μυαλό του Δόκτορα, μια μουσική αρχινούσε να τονίζεται, το μονότονο πρελούντιο του Μοντεβέρντι  Hor ch' el Ciel e la Terra , το θλιμμένο και καρτερικό μοιρολόϊ του Πετράρχη για το χαμό της Λάουρα

 

Tuesday, December 03, 2013

JOHN STEINBECK - CANNERY ROW (1)



Cannery row poster small.jpg

αποσπάσματα από το έργο  "Ο ΔΡΟΜΟΣ ΜΕ ΤΙΣ ΦΑΜΠΡΙΚΕΣ" σε μετάφραση ΚΟΣΜΑ ΠΟΛΙΤΗ

*  Ο γέρος στάθηκε και γύρισε να δει. Σταμάτησε κι ο Άντυ. Τα βαθιά ολόμαυρα μάτια κοιτάζανε τον Άντυ,σαν να σάλεψαν τα χείλια. Ό,τι συνέβη τότε, ποτέ δεν μπόρεσε ο Άντυ να το εξηγήσει ούτε να το ξεχάσει. Τα μάτια μεγάλωναν, μεγάλωναν ολοένα, ώσπου σκεπάσανε ολόκληρο το κορμί κι εξαφανίστηκε ο Κινέζος. Απόμεινε μονάχα ένα μάτι, ένα πελώριο μαύρο μάτι, μεγάλο σαν μιά πόρτα εκκλησιάς . Ο Άντυ κοίταξε μέσ' απ' τη μαύρη πόρτα που ήταν διάφανη και φωτερή και είδε ν' απλώνεται ένας κάμπος πλατύς κι ερημικός, απέραντος, μόνο που τέλειωνε σε μια βουνοσειρά φαντασμαγορική, κάθε βουνό ήταν σκαλισμένο σαν το κεφάλι αγελάδας ή σκυλιού και όλος ο τόπος γεμάτος μανιτάρια. Ολάκερος ο κάμπος σκεπασμένος με σπανή αγριάδα, με ξεροβούνια εδώ κι εκεί. Σε κάθε ξεροβούνι καθόταν, στην κορφή, μιά μαύρη καρακάξα. Κι ήταν τόση μοναξιά- τόσο μια παγωμένη ερημιά, που ο Άντυ άρχισε το αναφιλητό, γιατί βρισκόταν ολομόναχος στον κόσμο, δίχως κανέναν, μονάχος του, ολομόναχος...

* Το περιστατικό αυτό έκανε τον Δόκτορα να δίνει την ακόλουθη συμβουλή σε όποιον είχε λόγο να εκδικηθεί μιά Τράπεζα¨"Νοίκιασε μια θυρίδα , κλείσε μέσα ένα φρέσκο σολομό και ταξίδεψε μακριά για έξι μήνες"

* - Δε μου λές, Δόκτορα, τα ψεύτικα δόντια είναι φαρμακερά;
 - Ό,τι βγαίνει από το στόμα του ανθρώπου είναι φαρμακερό", είπε ο Δόκτορας τονίζοντας τα λόγια του

* Είναι η μαργαριταρένια ώρα - η στιγμή ανάμεσα στη μέρα και στη νύχτα, που σταματά το διάβα του ο χρόνος και στοχάζεται τον εαυτό του

Monday, December 02, 2013

Ο ΕΡΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΛΑΙΔΗΣ ΤΣΑΤΤΕΡΛΥ (3)

Αποσπάσματα από το έργο του  D.H. LAWRENCE , σε μετάφραση ΓΙΑΝΝΗ ΣΠΑΝΔΩΝΗ

*  Κανείς δεν έχει πιά τσαγανό. Αυτοκίνητα, κινηματογράφοι κι αεροπλάνα τους ρούφηξαν την τελευταία ικμάδα τους. Κάθε γενιά ανατρέφει μιαν άλλη όλο και πιό κουνελίσια γενιά, με λαστιχένιους σωλήνες για άντερα και τενεκεδένια πόδια και πρόσωπα. Τενεκεδένιοι άνθρωποι!...Χρ'ημα, χρήμα, χρήμα! Οι μοντέρνοι τύποι διασκεδάζουν σκοτώνοντας τα παλιά ανθρώπινα συναισθήματα , κάνοντας κιμά τον Αδάμ και την Εύα

* Τι ψεύτες που είναι οι ποιητές και όλοι! Μας παρουσιάζουν πως εκείνο που θέλουμε είναι το συναίσθημα την ώρα που παραπάνω απ' όλα γυρεύουμε τούτον τον διαπεραστικό, αρπακτικό, τρομακτικό αισθησιασμό

* Η υπέρτατη ηδονή του πνεύματος σου λέει! Και τι είναι τάχα αυτό για μια γυναίκα; Μα και για τον άντρα τι είναι; Απλά του κάνει σούπα το μυαλό. Για να γίνει λαγαρό και σβέλτο το μυαλό , χρειάζεται αγνό και καυτερό αισθησιασμό , όχι ανακατώματα.

* Να είσαι σίγουρος πως οι αμαρτίες σου σε βρίσκουν πάντα, ιδίως άν είσαι παντρεμένος

* Οι νέοι γίνονται θηρία επειδή δεν έχουν λεφτά για ξόδεμα. Ολάκερη η ζωή τους εξαρτάται απ' αυτό και τώρα δεν έχουν τίποτα για ξόδεμα. Να ο πολιτισμός και η μόρφωσή μας: ανέθρεψαν τις μάζες έτσι που να εξαρτώνται απόλυτα από το χρήμα για ξόδεμα- κι ύστερα το χρήμα τέλειωσε

* Το χρήμα σε δηλητηριάζει όταν το χεις και σε λιμοκτονεί όταν δεν το χεις

Sunday, December 01, 2013

Ο ΕΡΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΛΑΙΔΗΣ ΤΣΑΤΤΕΡΛΥ (2)

(αποσπάσματα από το έργο του D.H. LAWRENCE - μετάφραση  ΓΙΑΝΝΗ ΣΠΑΝΔΩΝΗ)

* "- Πιστεύεις , βέβαια, πως υπάρχει κάτι το αιώνιο στο γάμο , ε; "  Εκείνη  γύρισε και τον κοίταξε
"Κλίφορντ, έτσι που το λες κάνεις την αιωνιότητα ν' ακούγεται σαν ένα βαρύ καπάκι ή μια πολύ μακριά αλυσίδα που σέρνεται πίσω σου όσο μακριά κι' αν πάς..."

*  -"Μα θα σ' αφήσουν οι εργάτες να τους υπαγορεύσεις τους όρους σου;"
    - "Θ' αναγκαστούν , άν τους το φέρω με το μαλακό, αγαπητή μου"
    - "Μα δεν μπορεί να γίνει κάποια αμοιβαία συνεννόηση;"
    - "Ασφαλώς, άν συνειδητοποιήσουν οτι η βιομηχανία έχει προτεραιότητα έναντι των ατόμων"

* Το θέμα της ιδιοκτησίας έχει γίνει πιά θρησκευτικό ζήτημα. Όπως ήταν  δα , και τον καιρό του Ιησού ή του Άγιου Φραγκίσκου της Ασίζης. Δεν πρέπει να λέμε "μάζεψε όλα όσα έχεις και δώσε τα στους φτωχούς" , αλλά " χρησιμοποίησε όλα όσα έχεις για να ενθαρρύνεις τρη βιομηχανία και να δώσεις δουλειά στους φτωχούς"

* Οι μάζες ήταν και θα είναι πάντα ίδιες. Οι σκλάβοι του Νέρωνα είχαν εξαιρετικά λίγες διαφορές από τους ανθρακωρύχους μας ή από τους εργάτες του Φόρντ . Έτσι  είναι οι μάζες: δεν αλλάζουν ποτέ. Ένα κάποιο άτομο μπορεί να ξεχωρίσει μέσα στις μάζες, δεν τις κάνει ν' αλλάξουν στο σύνολό τους. Είναι αναλλοίωτες. Αυτό είναι ένα από τα πιό ακράδαντα σημεία της κοινωνικής επιστήμης. Panem et circenses! Άρτον και θεάματα . Μόνο που η σημερινή εκπαίδευση είναι ένα κακό υποκατάστατο για τα θεάματα του τσίρκου. Το κακό είναι πως σήμερα κάναμε θάλασσα το σκέλος του θεάματος και δηλητηριάσαμε τις μάζες μας με μιά δόση μόρφωσης...