ΙΘΑΚΗ - ΟΔΥΣΣΕΑΣ

Η Ιθάκη του Καβάφη. Ο Οδυσσέας του Ομήρου, ο Οδυσσέας του Σοφοκλή στο Φιλοκτήτη, ο Οδυσσέας του Τέννυσον, ο Οδυσσέας του Μπόρχες , ο Οδυσσέας του Βάρναλη στο αληθινό ημερολόγιο της Πηνελόπης , η Οδύσσεια του Καζαντζάκη (κι ακόμα η ιδιαίτερη επισήμανσή του «πως η καρδιά του ανθρώπου είναι ένας λάκκος αίμα και πέφτουν απάνω μπρούμυτα οι αγαπημένοι νεκροί και σου πίνουν το αίμα να ξεδιψάσουν, κι όσο πιο αγαπημένοι σου είναι τόσο και περισσότερο αίμα σου πίνουν…») - ο άλλος Οδυσσέας του Τζόυς . Αυτά τα λίγα πρόχειρα ….

Ας αφεθώ στον τρόμο του Ομήρου:

«Τοίσι δε και μετέειπε Θεοκλύμενος θεοειδής.
Α δειλοί τι κακόν πάσχετε; Νυκτί μεν υμέων
Ειλύαται κεφαλαί τε πρόσωπα τε νέρθε τε γούνα,
Οιμωγή δε δέδηε, δεδάκρυνται δε παρειαί
Αίματι δ’ ερράδαται τοίχοι καλαί τε μεσόδμαι.
Ειδώλων δε πλέον πρόθυρον , πλείη δε και αυλή
ιεμένων ερεσβόσδε υπό ζόφον . Ηέλιος δε
ουρανού εξαπόλωλε , κακή δ’ επιδέδρομεν αχλύς…» (Υ 350-357)

Τότε ο Θεοκλύμενος , θεόμορφος στην όψη .
Α ! δύστυχοι τι συμφορά σας καρτερεί. Σκοτάδι
κυκλώνει τα κεφάλια σας , τα πρόσωπα, τα πόδια,
Άναψε ο θρήνος , τα δάκρυα να στα μάγουλα σας τρέχουν
Και τα ωραία μεσόστυλα κι οι τοίχοι στάζουν αίμα.
Γεμάτο είναι το πρόσπιτο κι όλη η αυλή από ήσκιους
νεκρών , που μεσ’ στ’ ανήλιαγο σκοτάδι όλο και τρέχουν.
Χάθηκε ο ήλιος , πλάκωσε παντού πηχτή θολούρα…»

(μετάφραση Ζήσιμου Σιδέρη)

ΨΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑ

Θυμάμαι το νανούρισμα, γριά μάνα, κάποια βράδια
στα χέρια σα με κοίμιζες αγνάντια στη φωτιά.
«Κοιμήσου γυιέ: παράγγειλα στην Πόλη τα πετράδια
τα ρούχα σου στη Βενετιά. »

Ώρες καλές, μανούλα μου: μ’ αφήκες γελασμένο.
Κι όπως βρισκόμουν, κ έμεινα στην πλάνα σου αγκαλιά.
Χρόνια….και χρόνια πέρασαν. Κι ακόμα την προσμένω
την ψεύτικη παραγγελιά

ΝΙΚΟΣ ΠΕΤΙΜΕΖΑΣ - ΛΑΥΡΑΣ (1873-1952)

ΑΝΑΤΟΛΗ - ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

(πίνακας του Claude Monet)

Κύκνοι αργοτραβάν ελεφαντόβαρκες,
και ειν' αχατοστάλαχτες οι αχτίδες,
κοραλλένια είναι τα στέφανα
σε κεχριμπαρόφεγγες πλεξίδες.
Μαργαρένια λίμνη ονειροζή
νούφαρα κι' υδροχαρίδες.
Γύρω από πιότά μελίχρυσα μεθάν
ξωτικές γαλανοφρύδες.
Αντρειωμένοι καβαλλάρηδες
φεύγουν σέρνοντας πεντάμορφες...
Σαϊτευτής προβάλλεις όμως
και τα πλήθια μάγια καταλείς,
κι ένα μάγο αφήνεις μας, το φως,
ο θεός ο αρματοδρόμος!

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ "Η ΑΣΑΛΕΥΤΗ ΖΩΗ"

ΔΙΚΟ ΜΟΥ ΦΩΣ - ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΡΥΠΑΡΗΣ

Μεσουρανίς η ολόφεγγη η Σελήνη

λαμποκοπά κι αστράφτει πέρα ως πέρα.

Το φως της, μες στον έρημον αιθέρα,

της νύχτας όλα τ' άλλα φώτα σβήνει.

Μα εκεί βαθιά που ροδοφέγγει η μέρα,

όταν μικρή ζωή στη νύχτα μείνει

έν' άστρο λίγο, μα δικό του χύνει

φως τρέμιο από την άγνωστή του σφαίρα.

Κι' είπα: τέτοιο καλό μακριά ' πο μένα

αφού κοντά σε μεγαλεία ξένα

ό,τι σιμώνει το δικό του χάνει,

Καλλίτερα μακριά και μοναχός μου !

σε μιά άγνωστη κρυφή γωνιά του κόσμου

λίγο, μα και δικό μου φως , με φτάνει

ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΡΥΠΑΡΗΣ "ΣΚΑΡΑΒΑΙΟΙ ΚΑΙ ΤΕΡΡΑΚΟΤΕΣ"

«ΕΝΔΟΓΡΑΜΜΑ» - ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΚΡΑΝΙΩΤΗΣ

Η ποιητική συλλογή «ΕΝΔΟΓΡΑΜΜΑ» του Δημήτρη Π. Κρανιώτη (εκδόσεις ΜΑΛΛΙΑΡΗΣ – ΠΑΙΔΕΙΑ 2010) αποκαλύπτει - από τον τίτλο της ακόμη – τη δύναμη των λέξεων ν’ αφήνουν στην ψυχή μας τ’ αποτυπώματά τους. Το «ενδόγραμμα» μπορεί να νοηθεί : α) ως «εκτύπωμα» του λόγου στον εύπλαστο αλλά και εύθραυστο πηλό κάθε ευαίσθητης ψυχής και β) ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του εξωτερικού κόσμου και της εσωτερικής δύναμης κάθε ανθρώπου. ‘Ένα «γράμμα» προιόν ή εύρημα της ανασκαφής στα βάθη του εαυτού μας. Κατά την υπόδειξη του Μάρκου Αυρήλιου « Τα εις εαυτόν , Ζ 59» « Ένδον σκάπτε. Ενδον η πηγή του αγαθού και αεί δυναμένη αναβλύειν εάν αεί σκάπτης» (Σκάψε μέσα σου. Μέσα σου βρίσκεται η πηγή του καλού και μπορεί να αναβλύζει πάντοτε, άν πάντοτε σκάβεις)

Ο Δημήτρης Κρανιώτης με ποιήματα που φέρουν το «εκτύπωμα» αυτό και είναι έργα της αδιάκοπης εσωτερικής πορείας και έρευνας του ποιητή , μας δίνει το κλειδί που ανοίγει την ψυχή μας.

Λίγα δείγματα από τη συλλογή του αυτή :

Αμαρτωλές γωνίες

«Νίκωνος Μετανοείτε»
στο ημερολόγιο
συννεφιασμένου πρωινού
με τη βροχή ν’ αντέχει,
αμετανόητα να ξεπλένει
ενοχών Ερινύες
νίκες και ήττες
σε αμαρτωλές γωνίες
πεζοδρομίων και δωματίων,
στιγμών ελασσόνων
και ομοίων.

Αποχαιρετισμός

Με λερωμένες
τις παλάμες μου
απ’ των χωραφιών
τις λάσπες,
αποχαιρέτησα
πουλιά που πετούν
στου ήλιου τα μονοπάτια,
αγγίζοντας ένα σύννεφο
που έβρεχε ασταμάτητα
πλημμυρίζοντας
τα στάχια όλο δάκρυα



Κύκλος

Σχίζω το ημερολόγιο
μη θέλοντας
να διαβώ τις ώρες,
μη θέλοντας
να σκοντάψω στις μέρες
του κύκλου
που με φυλακίζει,
πνίγοντας
ότι ωραίο
φώναξα δυνατά
μέσα μου

FAUST

Mein Liebchen, wer darf sagen:

Ich glaube an Gott?

Magst Priester odewr Weise fragen

und ihre Antwort scheint nur Spott

ueber den Frager zh sein

Goethe "FAUST"

-Ποιός καλή μου θα τολμήσει

να πει πως στο Θεό πιστεύει;

Είτε παπάδες ή σοφούς ρωτήσεις

η απόκριση τους θα ' ναι μόνο χλεύη

στο ρώτημά μου

(μετ. Κ. Χατζόπουλος)

ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΑΧ.ΠΑΡΑΣΧΟΥ

Ακρόπολις 4/11/1883

Μεθ’ υπερηφανείας ανακοινούμεν εις τους ημετέρους αναγνώστας ανέκδοτον ποίημα του Αχιλλέως Παράσχου , περιελθόν εις γνώσιν μας. Το ποίημα δεν εγράφη δια στίχων, ουδέ καν εγράφη , και όμως μοσχοβολεί την ωραιοτέραν ποίησιν. Είνε δε το εξής : Ο Εθνικός ημών ποιητής προσεκλήθη εν Βουκουρεστίω υπό του βαθυπλούτου Ρωμούνου πρίγκιπος Σούτσου εις πολυτελέστατον γεύμα . Μετά το τέλος του γεύματος προσήνεγκεν εις τον ποιητήν ο πρίγγιψ ως ενθύμηση την εικόνα του , της οποίας το πλαίσιον απετέλουν 10.000 φράγκων . Αλλ’ ο Αχιλλεύς Παράσχος επέστρεψε τω δωρητή το χρυσίον , κρατήσας ως μόνον χρυσόν την εικόνα, διότι είπεν, αν και είναι ποιητής και υπόκειται εις ανάγκας , γνωρίζει να αγαπά τους φίλους και άνευ συμφέροντος

ΝΑ ΤΙ ΘΑ ΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΠΟΙΗΤΗΣ

Εκ Παρισίων Δώρον πρωτοφανές : - Ο Βίκτωρ Ουγγώ εδέχθη προ ημερών εν τη οικία του την εξής παράδοξον επίσκεψιν . Πρεσβεία συγκειμένη εκ τεσσάρων Μορμόνων παρουσιάσθη όπως τω προσφέρη δύο εκ των ωραιοτέρων κορασίων της φυλής των Μορμόνων, παρακαλούσα συγχρόνως τον μέγαν ποιητήν να τας δεχθή ως γυναίκας του ! Ο Ουγγώ έμεινεν , εννοείται, έκθαμβος εκ του δώρου τούτου και εξέφρασε την έκπληξίν του τω αρχηγώ της πρεσβείας , όστις όμως τω απήντησεν απλούστατα ότι οι Μορμόνοι εννοούν και καλά να έχουν απογόνους του μεγάλου ποιητού! ….Ο λόγος αυτός, όστις βεβαίως θα εθεωρείτο άριστος παρά του ποιητού εις άλλην εποχήν , τω απήρεσεν ήδη , και ούτως η πρεσβεία ανεχώρησεν μετά των δύο κορασίων – λέξις σπανιωτάτης χρήσεως ενταύθα – τα οποία είχεν εκλέξει ο μέγας των Μορμόνων ιερεύς δια να κάμουν Ουγγάκια. Να τι θα πή να ήνε κανείς ποιητής!

(ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 13/11/1883)