ΧΡΟΝΟΣ - Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Αργά μετρώ το πέρασμα των σκοτεινών ωρών

στην προκυμαία που λιγοστά, τα εσπέρια τρέμουν φώτα

Μακριά η καμπάνα των ωρών το πέρασμα σημαίνει.

Και συ καρδιά μου, που άγρυπνη μια θλίψη σε παιδεύει

οπλές αλόγων ν αντηχούν στου δρόμου ακούς τα βάθη

Οι επίσημες στιγμές χτυπούν την πόρτα της ψυχής μου

Ασάλευτη κι αλλόκοτη και ξένη

η παρουσία της ώρας έχει μείνει

Οι καιροί περπατούνε στα βήματά μας.

Τίποτε δεν τελειώνει. Δεν είναι να τελειώσει τίποτε.

"Και εγένετο εσπέρα. Και εγένετο πρωί, ημέρα μία"

Μια φωνή ζωντανή

είταν το ρολόγι που χτυπούσε τις ώρες.

Τώρα βαρέθηκε πιά.

Τις άφησε να σμίξουν η μιά με την άλλη, να πεθάνουν

και κείνες μέσα στο χρόνο τον άκαρπο.

Σμίγουν οι νύχτες, σμίγουν οι ώρες κι οι ορίζοντες

σμίγουν και χάνονται

ολόγυρα στο κούφιο σημάδι

Συλλογιούμαι τους καιρούς που θα φέρουν τους άλλους καιρούς

τον ακομμάτιαστο χρόνο τον άγνωστο.

Ξεκινούμε από το θάνατο για να πάμε στο θάνατο

Η κάθε στιγμή είναι ένα φορτίο θανάτου

Όλος ο χρόνος είναι ο θάνατος...

η σιωπή της Μυκήνης,

η πολύχρωμη σιωπή, όπου το προσωπείο

έχει αντικαταστήσει το πρόσωπο

Δεν υπάρχει παρά μόνο το προσωπείο.

Το προσωπείο του χρόνου είναι η αθανασία,

η ανάγκη για ύπαρξη-

να υπάρξουμε, να υπάρξουμε

Ζητιανεύουμε ύπαρξη

ο ένας με το σπαθί,

ο άλλος με το βιβλίο,

ένας τρίτος πηγαίνοντας να σκοτώσει το λιοντάρι της Αφρικής

το πεινασμένο λιοντάρι.

Μονάχα το πεινασμένο λιοντάρι

είναι αληθινό.

Ένα στόμα.

Το προσωπείο σκεπάζει το στόμα.

Αποσπάσματα από ποιήματα του Ι.Μ.ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ALLEN GINSBERG

Αποσπάσματα από ποιήματα του Allen Ginsberg (σε μετάφραση Άρη Μπερλή)

1. Από το "Ουρλιαχτό"

Καταυγάζοντας τον ασάλευτο κόσμο του Χρόνου

που πέταξαν τα ρολόγια τους απ' την ταράτσα για να ρίξουν την ψήφο τους υπέρ της Αιωνιότητας έξω απ' το χρόνο , και ξυπνητήρια έπεφταν κάθε μέρα στα κεφάλια τους καθ΄όλη την επόμενη δεκαετία

Ω Καρλ ....τώρα είσαι στ΄αλήθεια μέσα στην απόλυτη μπουγιαμπέσα του χρόνου

2. Από το "κάντις για τη Ναομί Γκίνσμπεργκ"

Πίσω τη ζωή κοιτάζοντας σαν όνειρο, τα χρόνια τα δικά σου και τα δικά μου, που τρέχουν για την Αποκάλυψη, την έσχατη στιγμή

3. Από το "Υμνος"

Κράου, κράου το κάλεσμα του Χρόνου , σχισμένο από πόδι και φτερό μια στιγμή στο Σύμπαν

4. Από το "Άγνοος"

Θέλει να πεθάνει, να τα παρατήσει, να τρελαθεί να το σκάσει στην Αιωνιότητα

5. Από το "Μεσκαλίνη"

Απέραντες θάλασσες περνούν πάνω

από το ρεύμα του χρόνου

ΧΡΟΝΟΣ (4) - ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

...μαζεύοντας τα έαρα των δευτερολέπτων

Ο χρόνος κεκραμένον φως

Αλληλοτρωγόμαστε εγώ κι ο χρόνος

Ζωή και ποίηση αλληλοσυμπληρώνονται στην αντίθεση χρόνου και αιωνιότητας

Ό,τι βλασταίνει την αλήθεια είναι μονάχα ο ενεστώτας, κανένας αρχαίος

αόριστος ή πεπαλαιωμένος μέλλοντας

Κροταλίζοντας ηλιαχτίδες

αιμορραγεί το ημερολόγιο

Τετέλεσται ! Ο μέγας παρακείμενος του κόσμου

(Αποσπάσματα για το χρόνο από ποιήματα του Νίκου Καρούζου )

ΧΡΟΝΟΣ (3) ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

....νεκροί που δεν τους πρόλαβε η λύσσα των δευτερολέπτων

εκείνη που σκαρώνει τη διάρκεια, τους μήνες και τα χρόνια,

η τρομερή φαγέδαινα, η κουτσομύτα πλάνη

που δίχως έναστρα φτερά, δίχως μικρόβια

τρώει και τρώει την ανυπαρξία....

(από το ποίημα Γιά χρόνο μονάχα εκλιπαρούσα)

Ο τρόπος που μπαινοβγαίνουμε στις εποχές

και η τεράστια πόα της μοίρας

είναι ο χρόνος

Αχ να τρωγα το φώς! να μην έβλεπα

τα σταυρωτά σίδερα στα ρολόγια...

ο χρόνος είναι ακόμα θάλεγα

βρεγμένη θρυαλλίδα μεσ' στην κόλαση

λεπταίνει ο χρόνος, εξοντώνει η πικρή πολύφυλλη απουσία

τα δευτερόλεπτα στα τέρματα των αριθμών ωσάν μικρόβια

η καταφρόνια της αιωνιότητας

από μόνη της οδηγεί στο πράγματι Αιώνιο

Παρωδία της άχραντης διάρκειας ο χρόνος

κορσέδες τα δευτερόλεπτα

κάθε στιγμή της χαστουκίζει τα ρολόγια

καταρρέουν ελατήρια , ο καιρός παξιμάδια και βίδες

Τύχη και τούτη να βλέπεις το θάνατο στα ρολόγια

Δεν ξέρεις από έλευση ζωής

κάπηλε χτηματία του χρόνου

δεν ξέρεις αριθμοσύνη

...κάπνιζα τις συλλαβές σκοτώνοντας

ζωύφια- δευτερόλεπτα

Αποσπάσματα για το χρόνο -από ποιήματα του Νίκου Καρούζου

ΧΡΟΝΟΣ (2) - ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Καινούργιο φέρετρο η καινούργια μέρα

Ο αγέρωχος κόκορας

όταν πλήττει τα χαράματα

Πάλι θα μας κεράσει τα αιωνόβια

δευτερόλεπτα σε όλες τις ποικιλίες

Τεράστια χρονόμετρα μεγεθύνουν

σε σκοτεινούς θαλάμους τα δευτερόλεπτα

λιώνουν οι ώρες υπέροχα

στα χυτήρια του ερέβους

Τι μεσολάβησε στο αέναο παρόν;

Υπάρχει πάντα ο χρόνος

και ιδού το σώμα του καλούμενου χρόνου

σύρεται στο πραιτώριο

Ολοένα εξέχουμε στο χρόνο

ερειπωμένα κόκαλα π' αντέχετε στο χάρο !

Έχουν αρχίσει να με κυκλώνουν επικίνδυνα οι ώρες.

Ακούω τα φυλλώματα σήμερα

γίνηκαν ανήσυχα χορικά.

κι αυτό το πριονίδι του καιρού

με την παράξενη οσμή: τα δευτερόλεπτα

σιγά σιγά σαπίζει....

Βλέπω μοναχά τον ασίγαστο γυρισμό της χλόης

τα τρομερά της ύλης παραληρήματα....

Τον χρόνο πάντα τον αισθάνομαι στην ωμοπλάτη

Μιά τριανταφυλλιά στο φεγγαρόφωτο!

Τι φρίκη, την τρωνε τα δευτερόλεπτα!

Πως να κρατήσουμε απείραχτο το δαίμονα ;

(Αποσπάσματα από ποιήματα του ΝΙΚΟΥ ΚΑΡΟΥΖΟΥ)

Η ΧΑΜΕΝΗ ΤΙΜΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

(απόσπασμα από άρθρο του Κώστα Χ. Χρυσόγονου – καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου του Α.Π.Θ. ΝΟΜΙΚΟ ΒΗΜΑ 58 σελ. 1364

….Το κυριότερο συμπέρασμα από την εντυπωσιακή πλήρη μετεκλογική αναστροφή του κυβερνώντος κόμματος είναι ότι στα σοβαρά ζητήματα η κυβερνητική πολιτική δεν προσδιορίζεται ούτε σύμφωνα με το αποτέλεσμα των εκλογών ούτε και με βάση καταστατικά κατοχυρωμένες συλλογικές διαδικασίες του κυβερνώντος κόμματος. Η οικονομική ιδίως πολιτική μιας μικρής και υπερχρεωμένης χώρας, όπως η Ελλάδα, είναι προδιαγεγραμμένη με βάση τις αποφάσεις υπερεθνικών αρχών και τις (αν)ισορροπίες των κεφαλαιαγορών. Έτσι η δημοκρατία καταντά να υφίσταται κατ’ επίφαση. Ο κεντρικός λόγος ύπαρξης και λειτουργίας των θεσμών της είναι η συγκάλυψη της δικτατορίας των (διεθνών) αγορών, που λειτουργεί στην εγχώρια εκδοχή της, διαμεσολαβημένη από τους μεταπράτες – κληρονομικούς ηγέτες των κομμάτων εξουσίας.
Αν προσπαθήσει κανείς να αναλύσει τα παραπάνω στο επίπεδο της πραγματικής λειτουργίας του πολιτεύματος, εύκολα μπορεί να αντιληφθεί την αδυναμία εξήγησής τους με τους όρους του κυρίαρχου «δημοκρατικού» Παραδείγματος. Πρόκειται για ένα ακόμη επεισόδιο της πολύχρονης «Μεγάλης Πορείας» προς την καταστρατήγηση του Συντάγματος γενικά και της δημοκρατικής αρχής ειδικότερα, όπου η δημοκρατία τείνει να καταντήσει προσχηματική και το πολίτευμα να μετατραπεί σε παλίμψηστο. Η λαϊκή κυριαρχία κάμπτεται ενόψει της δημοσιονομικής χρείας και το δημόσιο συμφέρον που μονοπωλείται από τους επαϊοντες πολιτικούς γίνεται εργαλείο λοβοτομής της λαϊκής βούλησης . Εξάλλου σε ένα πελατειακά δομημένο κράτος , όπου το εκλογικό σώμα έχει συστηματικά γαλουχηθεί από τους πολιτικούς ταγούς με τα ιδανικά των προσωπικών εξυπηρετήσεων, έχει προ πολλού χαθεί η επαφή με εκείνο το συμφέρον το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί κοινό και δημόσιο. Έτσι η πολιτική «τάξη» έχει πια αναλάβει ένα διπλό ρόλο. Ως διαφθορέας του ελληνικού λαού εξασφαλίζει τον πελατειακό εξανδραποδισμό του, και κατόπιν ως σωτήρας στο έπος της δημοσιονομικής εσχατολογίας εξαγγέλλει την δήθεν λύτρωσή του από την κατάρρευση. Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται , σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, για λύτρωση ή έστω λύση, ακόμη και επώδυνη, αλλά για επιδείνωση των όρων υπό τους οποίους ο ελληνικός Τιτανικός θα συγκρουσθεί με το παγόβουνο του χρέους. Ο μηχανισμός «στήριξης» μας οδηγεί όχι μόνο στην de facto απώλεια της εξωτερικής κυριαρχίας του ελληνικού κράτους , αλλά ενδεχομένως και στην απώλεια των στοιχειωδών μέσων άσκησης της κρατικής κυριαρχίας γενικά, δηλ. της δημόσιας περιουσίας του κράτους αυτού ……

ΣΑΤΑΝΟΛΟΓΙΑ

(πίνακας του Βερονέζε)


* "Η αμαρτία δεν προέρχεται από κάποιον εξωτερικό μας Σατανά, αλλά από την ίδια την καρδιά μας" ....ακούμε τον Ιησού να λέει στους μαθητές του : ¨Εκ γαρ της καρδίας εξέρχονται διαλογισμοί πονηροί,φόνοι, μοιχεία, πορνείαι, κλοπαί, ψευδομαρτυρίαι, βλασφημίαι" .Ο Σατανάς είναι μέσα μας , και όχι σαν παρείσακτος : σα συστατικό μας στοιχείο

* Περιέχουμε το κακό γιατί είμαστε πλασμένοι κατ' εικόνα του κόσμου. Τα ερπετά, τα όρνια, τα θηρία της ζούγκλας, όλα τους αναδεύονται μέσα μας. Μία μόνο διαφορά : οτι ονειρευόμαστε το Αγαθό

* Ο Διάβολος είναι ένα άλλοθι , αλλά που όταν προβάλλεται στην ύπατη δίκη, φανερώνει πρόθεση φυγοδικίας. Μόνο άν καταργήσουμε τη δίκη θ' αποδειχθεί ο Διάβολος περιττός.

ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ
(Από τη συλλογή δοκιμίων "ΠΟΝΤΟΠΟΡΟΙ" - Σατανολογία)

ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΑΧ.ΠΑΡΑΣΧΟΥ

Ακρόπολις 4/11/1883

Μεθ’ υπερηφανείας ανακοινούμεν εις τους ημετέρους αναγνώστας ανέκδοτον ποίημα του Αχιλλέως Παράσχου , περιελθόν εις γνώσιν μας. Το ποίημα δεν εγράφη δια στίχων, ουδέ καν εγράφη , και όμως μοσχοβολεί την ωραιοτέραν ποίησιν. Είνε δε το εξής : Ο Εθνικός ημών ποιητής προσεκλήθη εν Βουκουρεστίω υπό του βαθυπλούτου Ρωμούνου πρίγκιπος Σούτσου εις πολυτελέστατον γεύμα . Μετά το τέλος του γεύματος προσήνεγκεν εις τον ποιητήν ο πρίγγιψ ως ενθύμηση την εικόνα του , της οποίας το πλαίσιον απετέλουν 10.000 φράγκων . Αλλ’ ο Αχιλλεύς Παράσχος επέστρεψε τω δωρητή το χρυσίον , κρατήσας ως μόνον χρυσόν την εικόνα, διότι είπεν, αν και είναι ποιητής και υπόκειται εις ανάγκας , γνωρίζει να αγαπά τους φίλους και άνευ συμφέροντος

Η ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ (αποσπάσματα)

1. Μέσα στην Ανάσταση του Ιησού, στη νίκη κατά του θανάτου, κρύβεται εξιδανικευμένος και λυτρωμένος ο καημός του ανθρώπου για το εφήμερο της ζωής

2. Αν θελήσουμε να ερευνήσουμε σε τι βασίζεται ψυχολογικά η χριστιανική θρησκεία , θα ιδούμε αμέσως ότι δύο είναι οι δοξασίες που καθορίζουν τη φυσιογνωμία της: ο νόμος της αγάπης και η ανάσταση των νεκρών, Το πρώτο αποτελεί μια προσφορά στην κοινωνική πραγματικότητα, το δεύτερο μιαν εποικοδομητική επαγγελία, προορισμένη να στηρίξει , μέσα στην ενδόμυχα ιδιωτική σφαίρα, την πορεία της ζωής.

3. Η θεμελίωση της θρησκείας του Χριστού έχει γίνει με πλήρη συνείδηση ότι το δράμα, άρα το κρίσιμο πρόβλημα βρίσκεται στο εντεύθεν , όχι στο επέκεινα

4. Το φοβερό του θανάτου δεν είναι μόνον ότι δείχνει τη ζωή πρόσκαιρη. Είναι κι’ ότι μοιάζει να την αφήνει αδικαίωτη, αφού την παρουσιάζει απατηλή, Έπρεπε να πολεμηθεί αυτό ακριβώς το ψυχοφθόρο αίσθημα. Η κραυγή του Αποστόλου γίνεται εδώ γοερή «Ει δε ανάστασις νεκρών ουκ εστίν , ουδέ Χριστός εγήγερται. Ει δε Χριστός ουκ εγήγερται , κενόν άρα το κήρυγμα ημών , κενή και η πίστις υμών.» Είναι δραματική η λογική αλληλουχία των συλλογισμών σ’ αυτό το χωρίο.

5. Μέσα στον αποκαλυπτικό οραματισμό του Χριστιανισμού οι απανωτές γενιές των ζωντανών δεν κάνουν τίποτ’ άλλο παρά να γεννάνε, υπομονετικά σκυμμένες, έναν ωκεανό από νεκρούς , που θα φουσκώσει ξαφνικά και θα παφλάσει νικηφόρος.

6. Αλλά γιατί ν’ απορούμε που ο θάνατος ως ιδέα, υπό ομαλές συνθήκες, έχει τόση δραστικότητα και υπονομεύει το ηθικό μας; Ο άνθρωπος βλέπει τον κόσμο από μια και μόνον οπτική γωνία που του είναι υποχρεωτική: τον εαυτό του. Απώλεια του εαυτού του ίσον απώλεια του κόσμου.

7. Και ο θάνατος είναι σε τελευταία ανάλυση, μια έννοια υποκειμενική. Δεν έχουμε λοιπόν μόνο το ψυχολογικό απαράδεκτο που αντιστρατεύεται το νόμο του θανάτου. Έχουμε και το αδιανόητο. Μαζί και τα δύο, προκαλούν την αυτόματη εξέγερση.

8. Για τον άνθρωπο του καιρού μας, η πίστη του Πάσχα έχει γίνει θρησκευτική και κοινωνική γιορτή, έθιμο, αλλά χωρίς εσωτερικό νόημα. Ο θάνατος σε μια εξοντωτική αντεπίθεση ξανακέρδισε τις παλιές του θέσεις.

9. Μιλάνε για ηθική κρίση με οποιαδήποτε αφορμή, για ψύλλου πήδημα και δεν βλέπουν την αληθινή, τη βαθύτατη κρίση που μαστίζει τις ψυχές των ανθρώπων. Εκείνην που τους κάνει να χαροκοπούν , ν’ αδιαφορούν, να ξοδεύονται , να σπαταλιούνται, να φτηναίνουν, να εξοντώνονται, ν’ αποδιοργανώνονται , δίχως αισθητό λόγο, και που δεν αποβλέπει παρά μόνο στο να γεμίσει το φοβερό, το μαύρο κενό… Ποτέ οι στοχασμοί του Πασκάλ για τη «διασκέδαση» δεν ήταν τόσο επίκαιροι. Μέσα στο στρόβιλο της βακχείας μας , σβήσαμε όλες τις λαμπάδες του Πάσχα



ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΕΡΖΑΚΗΣ

Από το βιβλίο του «ΟΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ ΤΟΥ ΚΑΪΝ»

ΚΑΠΟΤΕ ...ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ

Η τε γαρ πλάτανος αύτη μαλ' αμφιλαφής τε και υψηλή, του τε άγνου το ύψος και το σύσκιον πάγκαλον, και ως ακμήν έχει της άνθος, ως αν ευωδέστατον παρέχοι τον τον τόπον. Η τε αυ πηγή χαριεστάτη υπό της πλατάνου ρει μάλλα ψυχρού ύδατος , ωστε γε τω ποδί τεκμήρασθε. Νυμφών δε τινών και Αχελώου ιερόν απο των κορών τε και αγαλμάτων έοικεν είναι. Ει δ' αυ βούλει, το εύπνουν του τόπου ως αγαπητόν και σφόδρα ηδύ. Θερινόν τε και λιγυρόν υπηχεί τω των τεττίγων χορώ. Πάντων δε κομψότατον το της πόας, οτι εν ηρέμα προσάντει ικανή πέφυκε κατακλινέντι την κεφαλήν παγκάλως έχειν

Και ο πλάτανος αυτός είναι πολύ φουντωτός και υψηλός και της λυγαριάς το ύψος και η πυκνή σκιά πάρα πολύ ωραία και πόσο τ' άνθια της είναι στην ακμή τους, ωστε γεμίζουν ευωδιές πάρα πολύ τον τόπο. Και η πηγή πάλι κάτω απο τον πλάτανο χαριτωμένη τρέχει με πολύ κρύο νερόι, όπως τουλάχιστον καταλαβαίνει κανείς από το πόδι του. Φαίνεται από τας κόρας και τα αγάλματα, οτι είναι ιερό (τόπος αφιερωμένος) κάποιων Νυμφών και του Αχελώου. Κι αν πάλι θέλης (κι άλλο), το ωραίο αεράκι του τόπου πόσο είναι επιθυμητό και πολύ ευχάριστο με καλοκαιριάτικο και μελωδικό ήχο συνοδεύει τη χορωδία των τζιτζικιών. Το πιό χαριτωμένο όμως απ' όλα είναι το χορταράκι, γιατί έχει φυτρώσει σ' ανάλαφρη ανωφέρεια κατάλληλα, αφού ξαπλώση κανείς , να έχη το κεφάλι του πάρα πολύ ωραία.

ΠΛΑΤΩΝ "ΦΑΙΔΡΟΣ " 230 Β2-C6 (μετ. Ν. Αχείμαστου)

ΘΕΛΩ ΤΟ ΝΟΜΟ

Η αλήθεια παραμένει αλήθεια και όταν ακόμη το υποκείμενον την αναγνωρίζει και την προασπίζει μόνον από της στενής απόψεως του ιδίου αυτού συμφέροντος . Τον Shylok φέρουσι προ του δικαστηρίου το μίσος και η επιθυμία της εκδικήσεως δια να αποκόψη μίαν λίτραν σαρκός από το σώμα του Antonio , αι λέξεις όμως, τας οποίας ο ποιητής θέτει εις το στόμα του είναι εξ ίσου αληθείς, όπως και αν προήρχοντο από κάθε άλλον. Είναι η γλώσσα την οποίαμ το προσβληθέν περί δικαίου αίσθημα θα ομιλή πάντοτε εις πάντα τόπον και χρόνον. Είναι η δύναμις και το αδιάσειστον της πεποιθήσεως, ότι το δίκαιον είναι πάντοτε δίκαιον . Είναι η παραφορά και το πάθος του ανδρός, όστις έχει την συναίσθησιν, ότι εις την υπόθεσιν ,την οποίαν υποστηρίζει, δεν πρόκειται μόνον περί του ιδίου του προσώπου, αλλά περί του νόμου. Τη λίτρα το κρέας , είναι οι λόγοι τους οποίους θέτει ο Shakespeare εις το στόμα του Shylok «τη λίτρα το κρέας που απαιτώ, την αγόρασα ακριβά, είναι δική μου, και τη θέλω. Αν μου την αρνηθήτε , ανάθεμα στους νόμους σας ! Δεν θάχει το δίκαιον της Βενετίας καμμία δύναμη. …. Θέλω το νόμο …. Έχω εδώ το γραμμάτιό μου.»

«Θέλω το νόμο» . Ο ποιητής κατόρθωσε δια των τριών αυτών λέξεων να αποδώση την πραγματικήν σχέσιν του δικαίου υπό την υποκειμενικήν αυτού έννοιαν προς το δίκαιον υπό την αντικειμενικήν τοιαύτην ως και την σημασίαν του διά το δίκαιον, τόσον επιτυχώς, όσον ουδείς φιλόσοφος του δικαίου θα ηδύνατο να πράξη τούτο. Διά των λέξεων αυτών μετεβλήθη το ζήτημα δια μιας , από απλήν απαίτησιν του Shylok εις υπόθεσιν αφορώσαν τον νόμον της Βενετίας. Πόσον μέγα και γιγαντιαίον φαίνεται το ανάστημα του ανδρός, όταν εκφέρη τους λόγους αυτούς ! Δεν είναι πλέον ο Εβραίος , ο οποίος αξιοί μίαν λίτραν σαρκός , είναι αυτός ούτος ο νόμος της Βενετίας, όστις κρούει την θύραν του Δικαστηρίου , διότι το δικαίωμά του και ο νόμος της Βενετίας είναι έν και το αυτό πράγμα. Με το ιδικόν του δικαίωμα ανατρέπεται και αυτός ο νόμος της Βενετίας. Και όταν βλέπει τις αυτόν τότε να συντρίβηται υπό το βάρος της δικαστικής αποφάσεως , ήτις δι’ ευτελούς ευφυολογήματος ματαιοί την άσκησιν του δικαιώματός του και να απέρχηται κλονιζόμενος, με λυγισμένα τα γόνατα, συντετριμένος, ακολουθούμενος από τον σαρκασμόν όλων, πώς δύναται τις να αποδιώξη το συναίσθημα, ότι μαζί του εκάμφθη ο νόμος της Βενετίας, ότι δεν πρόκειται περί του Εβραίου Shylok, όστις απέρχεται συρόμενος, αλλά περί της τυπικής εκείνης μορφής του Εβραίου του Μεσαίωνος, του παρία εκείνου της κοινωνίας, ο οποίος εις μάτην κραυγάζει δια δικαιοσύνην;

Rudolf von Jhering (1818-1892)
“Der Kampf ums Recht” (Ο αγών διά το δίκαιον)
μετ. Σπυρ. Μανούσου εκδ. 1931

ΔΝΟΦΕΡΟΝ ΥΔΩΡ (ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ ...)

1. Φίλου γαρ εχθρά μοι ....μέλαιν΄ Αρά

ξηροίς άκλαυτος όμμασιν προσιζάνει

λέγουσα κέρδος πρότερον υστέρου μόρου...

ΑΙΣΧΥΛΟΣ "ΕΠΤΑ ΕΠΙ ΘΗΒΑΣ" (στίχοι 695-697)

2. πλάσματα πηλού ......άνδρες εικελόνειροι

ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ "ΟΡΝΙΘΕΣ" (στίχοι 685 -690)

3. Κήρυξ , τίπτε δε μοι παίς οίχεται ; ΟΔΥΣΣΕΙΑ Δ 707

4. άχος....θυμοφθόρον ΟΔΥΣΣΕΙΑ Δ 716

5. τέκνον εμόν, πως ήλθες υπό ζόφον ηερόεντα

ζωός εών ΟΔΥΣΣΕΙΑ Λ 155-156

6. ψυχή δ' ηυτ΄όνειρος αποπταμένη πεπότηται

ΟΔΥΣΣΕΙΑ Λ 222

7. και τω νήδυμος ύπνος επί βλεφάροιριν έπιπτεν

νήγρετος ήδιστος, θανάτου άγχιστα εοικώς

ΟΔΥΣΣΕΙΑ Ν 79-80

8. Ειδώλων δε πλέον πρόθυρον, πλείη δε και αυλή

ιεμένων ερεβόσδε υπό ζόφον

ΟΔΥΣΣΕΙΑ Υ 355-356

9. οίη περ φύλλων γενεή ΙΛΙΑΔΑ Ζ 146

10. κρήνη μελάνυδρος .....δνοφερόν ύδωρ ΙΛΙΑΔΑ Ι 14-15

ΠΕΡΙ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ

Η γραφειοκρατία έχει μεταφυσικές προεκτάσεις...Ο υπάλληλος δηλαδή το κράτος, δηλαδή ο νόμος, από τη στιγμή που θα πέσεις στο οπτικό τους πεδίο, θα σε κοιτάξουν με δυσπιστία: είσαι ένοχος ίσαμε που ν' αποδειχθεί πως είσαι αθώος ....

Αθλιότητες της παιδικής και της νεανικής ηλικίας, αρρώστιες χρόνιες και ανίατες, ερωτικές αποτυχίες, απουσία οικογενειακής θαλπωρής, επιστημονική ανεπάρκεια, αγοραφοβία έμφυτη ή επίκτητη απαισιοδοξία αποτελούν κατάλληλα υλικά, για να δημιουργηθεί ο γραφειοκράτης, ένας άνθρωπος που πάει να γίνει ρομπότ και που θέλει να μεταμορφώσει σε ρομπότ και τους άλλους....

....Άνθρωποι , κατά τα άλλα απαράγωγοι, με μια σειρά εγκυκλίους αναρριχήθηκαν σε υψηλότατες θέσεις κι απόχτησαν ακτινοβολία που θάμπωσε τα μάτια των απλοϊκών. Αλλ' όταν ήρθε η ώρα να καταθέσουν τα σύμβολα της εξουσίας και να παραχωρήσουν το αξίωμά τους σε άλλους σαδιστές , άν είχαν την έμπνευση να ρίξουν μιά ματιά στον εσωτερικό τους κόσμο, δε βρήκαν παρά αριθμούς πρωτοκόλλου. Η ζωντανή ζωή είχε γίνει εγκύκλιος.

Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ "ΟΙ ΣΚΛΗΡΟΙ ΚΑΙΡΟΙ"

ΣΕ ΣΕΝΑ ΕΡΧΟΜΑΙ, ΚΥΡΙΕ --- J.PAUL.SARTRE

Σε σένα έρχομαι, Κύριε, σε σένα. Πορεύομαι μες στη νύχτα. Δός μου το χέρι σου. Πες μου, δεν είσαι η Νύχτα; Η Νύχτα, η Απουσία που ξεσκίζει το παν! Γιατί εσύ είσαι αυτός που είναι παρών μέσα στην παγκόσμια Απουσία, αυτός που ακούμε όταν δεν ακούγεται ψίθυρος, αυτός που βλέπουμε όταν δε βλέπουμε τίποτα. Γρηά νύχτα, μεγάλη νύχτα, μάνα των όντων, νύχτα της άγνοιας, νύχτα της δυστυχίας και του ολέθρου, κρύψε με, κατάπιε με, χώσου ανάμεσα στην ψυχή μου και σε μένα και καταβρόχθισέ με. Θέλω τη γύμνια, το αίσχος και τη μοναξιά της καταφρόνιας, γιατί ο άνθρωπος πλάστηκε για να ξεκάνει τον άνθρωπο εντός του.

Jean Paul Sartre "Ο ΘΕΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ" (Μετ. Θ. Δίζελου- Κ. Νικολάου)

ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ

"...Σημασίαν δεν έχει δι' ένα τόπον το ότι έλαχεν εις αυτόν κακός κυβερνήτης ή το οτι κυβερνήτης περί ού τόσος εγένετο θόρυβος, παρουσιάσθη και του θορύβου και των πιστών του κατώτερος. Σημασίαν έχει το οτι τα γενόμενα μένουν απαρατήρητα, οτι ουδείς διαμαρτύρεται, οτι ουδεμία διαμαρτυρία ευρίσκει ακροατάς, οτι η σαπρία της ρίζης κατέπνιξε και τον κορμόν και τα φύλλα, οτι ο οργανισμός της Ελλάδος δεν έχει κάν πυρετόν, δεν παρουσιάζει αντίδρασιν, δεν οργίζεται, δεν προσέχει, δεν ενδιαφέρεται. Οι πολίται έγιναν στόμαχοι, έντερα αι καρδίαι, τα χείλη σιωπούν, τα στόματα τρώγουν, η σκέψις ταπεινή και πεζή περιφέρεται με το βλέμμα λοξόν γύρω εις τον στενόν κύκλον των μικρών συμφερόντων..."

Γεώργιος Α. Βλάχος "ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ" (ΕΜΠΡΟΣ 31.12.1928)

ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ

" -..... ουκ όντας πολιτικούς αλλά στασιαστικούς, και ειδώλων μεγίστων προστάτας όντας και αυτούς είναι τοιούτους, μεγίστους δε όντας μιμητάς και γόητας μεγίστους γίγνεσθαι των σοφιστών σοφιστάς . - Κινδυνεύει τούτο εις τους πολιτικούς λεγομένους περιεστράφθαι το ρήμα ορθότατα ..."

ΠΛΑΤΩΝ "Πολιτικός" 303 C 1-7

"...δεν είναι πολιτικοί, αλλά στασιαστές αυτοί, επειδή είναι προστάτες πολύ μεγάλων ειδώλων, και οι ίδιοι είναι τέτοιοι, και επειδή είναι έξοχοι μίμοι και έξοχοι γόητες, γίνονται και έξοχοι σοφιστές ανάμεσα σε όλους τους σοφιστές. - Κοντεύει αυτή η λέξη να στρέφεται γύρω από τους λεγόμενους πολιτικούς με τέλεια ακρίβεια..." (Μετ. Ηλίας Λάγιος)

DE PROFUNDIS

Όταν τυχαίνει να σκέφτομαι τη θρησκεία, νιώθω πως θα θελα να ιδρύσω ένα τάγμα για κείνους που δεν μπορούν να πιστέψουν

Oscar Wilde

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ

"Τριών ειδών φίλους έχετε στον κόσμο" , έλεγε ο Μ....: "Τους φίλους που σας αγαπούν, τους φίλους που δεν γνοιάζονται για σας και τους φίλους που σας μισούν"

Σαμφόρ "ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ" (Μετάφραση Παναγιώτης Κονδύλης)


Αφιερωμένο εξαιρετικά ...

ΑΡΓΙΑ

Κυριακή. Στο πάρκο.
Τον αγώνα των μυρμηγκιών
αδιάφορος κοιτάζει
ευτυχισμένος ο ίδιος
στη μυρμηγκοφωλιά του.

ΑΦΙΕΡΩΣΗ

Τίποτε δεν είναι τόσο τραγικό , όσο η επιδίωξη κάποιου καλλιτεχνικού ιδανικού απο ανθρώπους που δεν έχουν ταλέντο

Somerset Maugham "OF HUMAN BONDAGE"

("Ανθρώπινη δουλεία" μετ. Γ. Λάμψα)