ΟΙ ΕΘΝΟΠΑΤΕΡΕΣ - ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ

........

ΦΑΣΟΥΛΗΣ

Πάνε λοιπόν στο διάολο του Έθνους οι πατέρες

ΠΕΡΙΚΛΕΤΟΣ

Μη μου μιλείς βρε Φασουλή ποσώς για τέτοιες λέρες,

γιατί καθώς κατάλαβα κι εγώ εκ των υστέρων

τα χάλια μας οφείλονται στο σμήνος των πατέρων.

ΦΑΣΟΥΛΗΣ

Και που να μάθεις , Περικλή, τα μυστικά των όλα!

θα βγούν στο φως εγκλήματα φρικτά, κεραυνοβόλα.

ΠΕΡΙΚΛΕΤΟΣ

Αυτά λοιπόν τα φοβερά ενώπιον μου δείξον

ΦΑΣΟΥΛΗΣ

Άκουσον φίλε Περικλή, κι αν ημπορείς μη φρίξον!

πλην και το μέτρον, άνανδρε, πρέπει φρικτόν να γίνει

να δείς άν είναι βουλευταί ή σαρκοβόρα σμήνη.

Σου προσφέρουν εκείνοι μια θέση

και την παίρνεις εσύ αδερφέ ,

πλην αμέσως κι αυτοί για πεσκέσι

το μισό σου γυρεύουν λουφέ.

Για σχολεία, γεφύρια και άλλα,

του κουβέρνου παράδες ζητούν,

βοηθήματα βγάζουν μεγάλα,

όλα όμως αυτοί τα κρατούν.

Κι όταν θέλουν ν' αφήσουν το κόμμα,

γιατί άλλον δεν τρώνε παρά,

δυό συχνάτσες τους βάζουν στο στόμα,

κι έτσι μένουν στην ίδια πλευρά.

Και κατηγορητήρια κατόπιν σου προτάττουν

δι΄όσα έπραξαν αυτοί, θα πράξουν και θα πράττουν,

που έπρεπε επιτροπή και από μας να γίνει

με πέλεκυν αμείλικτον τας πράξεις των να κρίνει

και ύστερα, συνδικαστά, κάθε γνωστό μπερμπάντη

να τον τινάξουμε κι οι δυό στην Κόλαση του Δάντη,

έξω φρενών κραυγάζοντες : "εδώ, εδώ ιντράτε,

όνι σπεράντα , αίσχιστοι, δια παντός λασσάτε" ....

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ

"Ο ΦΑΣΟΥΛΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ"

EMILY DICKINSON - FRAGMENTA (4)

191

If Summer were an Axiom

what sorcery had Snow?

Αν το καλοκαίρι ήταν ένα Αξίωμα

ποιά μαγεία θα είχε το χιόνι;

193

Christ will explain each separate anguish

in the fair schoolroom of the sky

Ο Χριστός θα εξηγήσει κάθε απορία ξεχωριστή

στη χαρούμενην αίθουσα τ' ουρανού

204

Some scarlet patches on the way

compose an evening sky

Λίγα άλικα μπαλώματα στο δρόμο

συνθέτουν ένα βραδινόν ουρανό

214

Inebriate of Air am I

and debauchee of Dew

Μεθυσμένη από Αέρα ειμ' εγώ

κι άσωτη από Δροσιά

223

I came to buy a Smile today -

but just a single smile

Ήρθα ν αγοράσω ένα χαμόγελο σήμερα,-

αλλά μόνον ένα χαμόγελο

Απόδοση Γ.Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

EMILY DICKINSON - FRAGMENTA (3)

(163)

Roses of a steadfast summer

in a steadfast land

where no Autumn lifts his pencil -

and no Reapers stand!

Ρόδα ενός σταθερού καλοκαιριού

σε μιαν αναλλοίωτη χώρα

που το Φθινόπωρο δε βάζει το μολύβι του

και δεν υπάρχουν Θεριστές !

(169)

The faded syllables / that quickened us like wine

Οι ξεφτισμένες συλλαβές/ που μας μεθούσαν σαν κρασί

(173)

But who am I/ to tell the pretty secret/of the Butterfly

Αλλά ποιά ειμ' εγώ /που θα πω τ' όμορφο μυστικό/ της πεταλούδας;

(182)

A memorial crumb ένα αναμνηστικό ψίχουλο

(187)

Butterflies "that bloom" - πεταλούδες, που ανθίζουν

Απόδοση Γ.Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

EMILY DICKINSON - FRAGMENTA (2)

(121)

Για κάθε εκστατική στιγμή

πρέπει να πληρώσουμε ένα φόβο

σε γνωστή και τρομερήν αναλογία

με την έκσταση.

Για κάθε αγαπημένην ώρα -

σκληρή ελεημοσύνη ετών -

πικρά κερδισμένες δεκάρες

και κάσες γεμάτες με δάκρια

(128)

Γράψτε μου πόσες νότες υπάρχουν

στην έκσταση του μικρού κορυδαλλού

ανάμεσα στους έκπληκτους κλώνους

(130)

And softly to the altered air

horries a timid leaf

Κι απαλά στο γέρικον αγέρα

τρέμει ένα φοβισμένο φύλλο

(141)

Sparrows, unnoticed by the Father -

Lambs for whom time had not a fold

Σπουργίτια, που δεν πρόσεξε ο Πατέρας,

Αμνοί, που ο χρόνος τους δεν είχε μια πτυχή

(163)

My little gypsy being

η μικρή μου γύφτισσα ύπαρξη

Απόδοση Γ.Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

EMILY DICKINSON - FRAGMENTA

1. Behind me - dips Eternity

before me - immortality

myself -the Term between (721)

Πίσω μου - βουλιάζει η Αιωνιότητα

μπροστά μου - η Αθανασία

εγώ - το σύνορο μεταξύ τους

2. Too near to God - to pray

too near to Heaven - to fear (716)

Πολύ κοντά στο Θεό για να προσευχηθεί

πολύ κοντά στον ουρανό για να φοβάται

3. Remorse is cureless - the Disease

not even God - can heal-

...The Adequate of Hell (744)

Η τύψη είναι αθεράπευτη - η Αρρώστια

που ούτε ο Θεός μπορεί να γιατρέψει

...το ισοδύναμο της Κόλασης

4. To wait an hour is long

If love be just beyond

To wait Eternity is short

If love reward the End (781)

Να περιμένεις μιαν ώρα είναι πολύ

αν η Αγάπη έχει πιά περάσει -

να περιμένεις αιώνια είναι λίγο

αν η Αγάπη το τέλος ανταμοίβει

Απόδοση στα Ελληνικά Γ.Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

ΚΑΙ ΟΥ ΒΑΡΒΑΡΟΣ

"...τριών τούτων ένεκα χάριν έχειν έτυχε: Πρώτον μεν οτι άνθρωπος εγενόμην και ου θηρίον , είτα οτι ανήρ και ου γυνή, τρίτον οτι Έλλην και ου βάρβαρος "

Διογένης Λαέρτιος (Περί βίων δογμάτων και αποφθεγμάτων των εν φιλοσοφία ευδοκιμησάντων) - Αποδίδεται στο Θαλή το Μιλήσιο

Όταν υπόσταση πράσινου παίρνει το χόρτο

έτσι ώστε μοιάζει να μιλά

λύπη εγώ νιώθω και πίκρα

που Έλλην δεν είμαι.

Όταν γύρω απ' τους σπόρους στολίζονται

τα μήλα με τη θεία σάρκα των μήλων

κι ο άνεμος τα στρογγυλεύει

λύπη εγώ νιώθω και πίκρα

που Έλλην δεν είμαι.

Όταν διαβαίνει κι η τρανή παγωνιά

και μας σκεπάζει με την αυτής μεγαλειότητα,

και μας αφήνει να ' μαστε μονάχα η δική της σκιά

που μόνο και πάντα από κάτω πετά

σαν ψάρι που στη θάλασσα τη μεγάλη κολυμπά-

λύπη εγώ νιώθω και πίκρα

που Έλλην δεν είμαι.

Όταν είμαι, όταν υπάρχω

κι όταν γι αυτά τα δυό δε νιώθω λύπη

πίκρα με πιάνει ωστόσο που Έλλην θα μπορούσα να' μαι

αλλά δεν είμαι

NICHITA STANESCU

(μετάφραση Στ. Δεληγιώργης , Β. Ιβάνοβιτς - από το βιβλίο Εγώ δεν είμαι άλλο από μια κηλίδα αίμα που μιλάει)

Ο ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ

Σταλμένος δώρο απ' το Αννάμ,

ωραίος κόκκινος παπαγάλος

σαν το μπουμπούκι της ροδακινιάς

μιλώντας τη λαλιά των ανθρώπων.

Κι έκαναν και σ' αυτόν ως κάνουν

στους ρήτορες και τους σοφούς.

Ένα γερό κλουβί εστήσανε

κι εκεί τον φυλακίσαν

PO CHU-YI

(μετάφραση Αμαλία Τσακνιά - από το βιβλίο Κινέζικη ποίηση)

ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ

Ήταν στη Ζάκυνθο....Χλιαρό, απαλό το μεσημέρι,

Μες στο χειμώνα ανάσαινε ξανθό το καλοκαίρι.

Άπλωνε ο ήλιος τα χρυσά στρωσίδια στους ελαιώνες,

Κρεμούσαν οι κληματαριές τα πορφυρά σταφύλια

Στις φράχτες που ανεβαίναμε τρυγώντας ανεμώνες

Έπαιζε η σπίθα του φωτός και των πουλιών η τρίλλια.

Κι ο κυνηγός σημάδεψε και με την τουφεκιά του,

Που αρμονιζότανε κι αυτή μες στην ωραίαν ημέρα

Στον αλαφρό λιγόθυμον ανασασμό του αέρα,

Δυό μαύρα σπαθωτά φτερά κατέβηκαν μπροστά του.

Μακαρισμένος θάνατος τον έρριξε στο χώμα

τον κότσυφα το σφυριχτή στην ώρα απάνω που

Το λαμπερό του βύθιζε κεχριμπαρένιο στόμα

στο μέλι ενός καρπού

ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

(Από τη συλλογή "ΤΑ ΘΕΙΑ ΔΩΡΑ")

ΦΩΤΗΣ ΑΓΓΟΥΛΕΣ - ΠΟΙΗΜΑΤΑ

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Να’ μαι, ξανάρθα πίσω.
Κι έχω τραγούδια να σας πω πολλά
μα πριν σας τραγουδήσω,
που είν’ τα κρίνα;
Που είν’ τα γιασεμιά;
Έχω μια θλίψη να κοιμίσω.

ΣΤΑΥΡΟΙ

Τόσοι σταυροί που στήθηκαν
τόσοι σταυροί που θα στηθούνε,
εμάς μονάχα με σταυρούς
μπορούν να μας μετρούνε.

Σταυροί, παντού σταυροί.

Είμαστε "οι αδάκρυτοι κι οι αγέλαστοι".
Δεν κλαίμε, ούτε γελούμε.
Τα σπίτια μας καπνίζουνε
πεινούνε τα παιδιά μας, δεν λυγούμε
ήρθαμε να χαράξομε του πόνου μας τα σύνορα
και στήνουμε σημάδια και περνούμε.

Σταυροί, παντού σταυροί.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Το σπαραγμό σου Ελλάδα μου, ποια νύχτα θα μου κρύψει;
Ποιος πόνος θα μου πει;
Ξεπέρασα τον πόνο πια και τη βαθιά μου θλίψη,
κι έφτασα στη σιωπή.
Και στέκω εμπρός σ’ ένα σωρό ρημάδια και συντρίμμια,
κι ούτε μια δέηση να πω μπορώ, και ούτε μια βλαστήμια.

Βιογραφικά στοιχεία του Φώτη Αγγουλέ και πολύ περισσότερα ποιήματα μπορείτε να δείτε http://www.sarantakos.com/liter/aggoules.html

ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ (ΑΠΟ ΤΑ ΤΡΙΟΛΕΤΑ)

1

Πληγή

Αιώνιε, στους αιώνες των αιώνων

θα πάσχεις απ' τ΄ανθρώπινό μου "εγώ"

με τις κραυγές μου θα σε κυνηγώ

Αιώνιε, στους αιώνες των αιώνων.

Κι αν μ' αφανίσεις θα σωπάσω μόνον

Μα, όταν έξω από το σώμα σου θα βγω

Αιώνιε. Στους αιώνες των αιώνων

πληγή ανοιχτή το ανθρώπινό μου " εγώ"

3

Σφαγείο

Ο κόσμος είναι απέραντο σφαγείο

Κι ο Θεός αίμα διψά και κρέας πεινά

δεν ζούμε ως τ' ουρανού τα πετεινά

ο κόσμος είναι απέραντο σφαγείο

"Κι άξιον εστί το εσφαγμένο αρνίο!"

ψάλλουν των αγγέλων τα ωσαννά...

Ο κόσμος είναι απέραντο σφαγείο....

κι ο Θεός τις ίδιες σάρκες του πεινά.

ΜΕΛΙΣΣΑΝΘΗ

Από τη συλλογή ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ (1931)

ΚΑΙΡΟΝ ΠΟΛΥ ΚΑΙΡΟΝ

καιρόν πολύ καιρόν αφού ο άνεμος

παράτησε το δέρμα των ζώων

και τα υγρά λέπια των φύλλων

τα δέντρα τρέμουν ακόμη

στου φεγγαριού το κατώφλι

κρυώνω στο δάσος μα θέλω

πρώτα να πλύνω τις λέξεις μου με αφρό

της νύχτας και με νερό σκοτεινό

βρώμικες είναι οι λέξεις μου καθώς

μέσα σ' εκατομμύρια στόματα συρθήκαν

ADRIAAN DE ROOVER (1923 - )

(μετάφραση Άρης Δικταίος)

ΑΙΘΡΙΑ

Ύστερα από τόσα

σύννεφα

ένα, ένα

βγαίνουν

τ' αστέρια

Ανασαίνω

τη δροσιά

που μ' αφήνει

τ' ουρανού

το χρώμα

Βλέπω τον εαυτό μου

εικόνα

περαστική

μπασμένη σ' έναν

αθάνατο

κύκλο

GIUSEPPE UNGARETTI

(μετάφραση Άρης Δικταίος)

ΟΙ ΖΗΤΙΑΝΟΙ

Κάποτε χτύπησε την πόρτα μου ο Θεός

σαν το ζητιάνο, με ντουρβά και με μπαστούνι.

Θαρείς και είχε κοιμηθεί απάνω σ΄άχερα

κ' ευώδιαζε σαν κάμπος του Ιούνη.

Στάθηκε στο κατώφλι μου και με παρακαλούσε.

Εκείνο τον καιρό είμουν μικρόψυχος

γιατ' είχα πράγματα πολλά και τιποτένια:

μαύρο κουστούμι , γιακά κολαριστό, βιβλία δερματόδετα,

κι έτσι που είμουνα χορτάτος

με έτρωγε στα σοβαρά η έγνια

τι ΄ναι καλύτερο: να ζει κανείς ή να πεθαίνει.

Τίποτα δεν του έδοσα - δεν είχα χέρια.

Μονάχα ντράπηκα πολύ

σαν είδα τα μάτια του

γαλάζια απ' τη δύση ως την ανατολή,

ο Θεός έφυγε,

μα η πόρτα έμεινε ανοιχτή

και μ΄έσυρε κάποια φορά και μένα,

δίχως κολλάρο και βιβλία στα ξένα.

Για το ταξίδι μούδωσε ένα δισάκι,

ένα γέλιο παιδιάστικο,

πένθη πολλά και προσβολές στο μπογαλάκι

και μιά ασημένια ανάμνηση απ' τη μανούλα.

Τώρα στην πόλη τριγυρνώ και το Θεό γυρεύω.

Ξέρω, περνάει από δω μ' ένα μπαστούνι και ντουρβά

Κάποτε θ' ανταμώσουμε

μα δε θα υποφέρω πιά

γιατί δεν έχω απάνω μου τίποτα τιποτένιο.

Μαζί του θα με πάρει. Θα σταθούμε στη γωνιά,

καταμεσίς στον ήλιο, με το σκούφο στα χέρια.

"Λίγη αγάπη, Χριστιανοί, σας ικετεύουμε -

ανοίξτε την καρδιά σας!"

JIRI WOLKER (1900-1924)

Μετάφραση Ντίνος Χριστιανόπουλος - Κάρολος Τσίζεκ "ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ" (Πρωτοχρονιά 1959)

PELAGOS

Η συμφορά βάφεται την αυγή

στη γέφυρα κάποιου ναυαγοσωστικού

και στην όψη των ανθρώπων

τη στιγμή που θα μιλήσουν.

Η γη με τις τσέπες γεμάτες βότσαλα

φερμένα από το κύμα της παλίρροιας,

ορκίζεται στους ουρανούς

πως απαρνήθηκε τον άνθρωπο.

Κι ο άνθρωπος βλέπει μόνο φλούδες ρυπαρές,

ανόσια συντρίμμια από σκεβρωμένα προσωπεία

κι αποφασίζει να λυτρωθεί από τη Μνήμη

μητέρα των Μουσών.

FRANCIS PONGE

(Από τη συλλογή "Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ" ) - μετ. Χριστόφορος Λιοντάκης

ΤΑ ΠΡΩΪΝΑ ΚΕΛΕΥΣΜΑΤΑ

Ας πάμε εμπρός

Τα πρωϊνά κελεύσματα των τοξοτών

καταλαμβάνουν το κέντρον της καρδιάς μας

Σπόρος ο λόγος των ποιητών

Και το τριφύλλι των παιδιών στο στήθος των μανάδων

χαρμόσυνον σαν άφιξις λευκών ιστιοφόρων

ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ

(Από τη συλλογή ΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙ Ή Η ΣΗΜΕΡΟΝ ΩΣ ΑΥΡΙΟΝ ΚΑΙ ΩΣ ΧΘΕΣ)

ΠΑΝΤΟΤΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Στου βοριά το μπαλκονάκι

ώρες μένεις μοναχή.

Από κάτου το περβόλι

μες στου δάκριου τη βροχή.

"Ω !αδερφά μου εσείς δεντράκια,

της φουρτούνας τη βουή

θε να νιώθετε από τώρα

και του αγέρα την πνοή.

Πιά δεν είμαι εγώ η παιδούλα

που μεθούσεν όλη η γη

μες τ ' αθώα χαμόγελά μου

κ' είμουνα χαράς πηγή.

Πιά δεν είμαι γω η γλυκειά σας

που την κάθεν αυγινή

έφερνά σας με το φως μου

άνοιξη παντοτινή.

"...Κάποιο δείλι θαμπωμένο

που όλα κάναν προσευκή,

άξαφν' άστραψε η ματιά μου.

Αχ ποιός διάβηκε απο κεί ;

Αχ ποιός διάβηκε απο πέρα

πα στη λάμψη τη χρυσή;

Ήλιος είσουν ή φεγγάρι

αγγελόμορφέ μου εσύ;

Πάει κατόπι σου η πνοή μου

και μου σέρνει τη ζωή

Ω: πως δέρνεστε δεντράκια

στης φουρτούνας τη βουή!"

Στου βοριά το μπαλκονάκι

ώρες μένεις μοναχή,

με το βλέμα σου στα πέρα

με τα δάκρια σου βροχή

Τι κι αν η καρδιά στενάζει;

Τι κι αν η ψυχή πονεί;

Συ προσμένεις και προσμένεις.

Ω ιστορία παντοτινή !

ΡΗΓΑΣ ΓΚΟΛΦΗΣ (1882-1958)

(Από τη συλλογή ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Ακούστε και τον ανάλογο δημοτικό σκοπό http://www.youtube.com/watch?v=13rlUD8eu7o

ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΕΣ

Η μνήμη μας είναι συχνά περίεργη:

σε πολλές θύμησες, ξεχνώντας σχεδόν

τα γεγονότα, αδιαφορώντας για τα συμβάντα

τα κύρια, τη λεπτομέρεια αναπλάθει

αγαπά, μιά στιγμή ασήμαντη, ένα

επουσιώδες μέρος. Ώσπου , με τον καιρό,

η λεπτομέρεια γίνεται πυρήνας

της θύμησης. Και τα συμβάντα,

τα κύρια , πλαίσιό της. Αβέβαιο.

Έτσι συχνά περίεργη είναι η μνήμη.

Όπως ακριβώς κι η ζωή. Που, άλλωστε,

μνήμη είναι κι' αυτή (ίσως μόνο μνήμη).

Λησμονεί των ισχυρών της ημέρας τα έργα,

πεισματικά φυλάγοντας κάτι μικροπράγματα:

μιά πράξη αγνή, ή ένα ποίημα,

γραμμένο απο άνθρωπο μοναχικό

κάποιο απομεσήμερο θλιμμένο.

ΑΘΩΣ ΔΗΜΟΥΛΑΣ ("ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ " 1951-1985)

Η ΝΗΣΟΣ ΤΗΣ ΕΞΟΡΙΑΣ

"Ανόμοιος εγεννήθην
και ιδού εγγύς
η νήσος της εξορίας μου"
Ν. Μπαζιάνας


Ι
Στην πίσω πλευρά των ουρανών την αθέατη,
όπου συντελούνται τα μέλλοντα
θέλω ν' απλώσω ρίζα παντοτινή
πριν με προλάβει ο βλάσφημος καιρός.
Σ' ένα παράπηγμα ονείρου,
στ΄ανθισμένα χωράφια
να μιλώ τη γλώσσα των πουλιών:
Όνειρα τριαντάφυλλα και κείνο
το άρωμα των παιδικών μου χρόνων
να ταξιδεύει στο μέλλον αναλλοίωτο
και το πράσινο φύλλο νικηφόρο,
ανεξίτηλη χαρακιά στων χρησμών την παλάμη.

ΙΙ
Αιώνιος πρόσφυγας η ψυχή μου
επικηρυγμένη για μιά σταγόνα φωτός
να στηρίζει το αμάχητο "άλλοθι"
στο εφήμερο που κατέχει.
Όταν ανοίγει της ημέρας το βλέφαρο
και το πράσινο φύλλο νικηφόρο
αρχίζει να ονειρεύεται την αθανασία
με το στόμα μου πάντα κλειστό
φορώντας την πανάρχαια μάσκα
για να αποτρέψω τ' αδυσώπητα,
ακούω τις φωνές των απόντων,
που ακόμα αιωρούνται.
Ένα χαλί αστραπιαία τυλίγεται
ένα καινούργιο τίποτα ανατέλλει
και βλέπω της απουσίας το τέθριππον
να ταξιδεύει στο μέλλον

ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

ΣΠΑΣΜΕΝΟ ΦΤΕΡΟ

Χαμηλός ουρανός,

καπνός στις καμινάδες,

Τραύμα της φωνής μου

ο πετρωμένος χρόνος.

Στο παγωμένο χώμα

-εικόνα μιας ψυχής-

βουτηγμένο στη βροχή

αυτό το μοναχικό πουλί

σέρνει ένα σπασμένο φτερό

ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ

ΕΠΙΤΑΦΙΟ - WALTER RALEIGH

Even such is time, which takes in trust
Our youth, our joys, and all we have,
And pays us but with age and dust,
Who in the dark and silent grave
When we have wandered all our ways
Shuts up the story of our days,
And from which earth, and grave, and dust
The Lord will raise me up, I trust.

WALTER RALEIGH (1552-1618)

Κι αν τέτοιος είν' ο Χρόνος, που υποθηκεύει,
τη νιότη, τις χαρές μας, κι όλα όσα έχουμε,
και μ' ηλικία και σκόνη μας πληρώνει,
που μες στο σκοτεινό και σιωπηλό μνήμα
κλέινει την ιστορία των ημερών μας,
όταν όλους τους δρόμους μας έχουμε βαδίσει ,
κι απ' όποια γή και τάφο ή σκόνη
ο Κύριος- πιστεύω - θ' μ' αναστήσει.

(Απόδοση ΓΙΩΡΓΟΣ Κ. ΑΝΥΦΑΝΤΗΣ)

ΤΟ ΚΟΥΔΟΥΝΙ

Κάθε τόσο, το κουδούνι χτυπάει. Ανοίγω. Κανείς.

Και πάντα ο ήχος σαν από βαθιά να φτάνει,

μήνυμα, τάχα, μιας μυστηριακής φωνής,

σαν κάποιος που αγαπήσαμε να' χει πεθάνει.

Έπειτα, οι ώρες που βουβές κυλούνε. Η ταραχή

δίπλα σε πρόσωπα θαμπά, αποξεχασμένα,

που σα να ζήσανε σε μια άλλην εποχή,

κάθε στιγμή πεθαίνουνε μακριά από μένα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΡΑΛΗΣ (Από τη συλλογή "ΕΙΔΩΛΑ" (1964)

ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΑΡΠΑΝΕ ΤΟ ΦΑΙ ΑΠ ΤΟ ΤΡΑΠΕΖΙ

Αυτοί που αρπάνε το φαϊ απ' το τραπέζι

κηρύχνουν τη λιτότητα.

Αυτοί που παίρνουν όλα τα δοσίματα

ζητάν θυσίες.

Οι χορτάτοι μιλάν στους πεινασμένους

για τις μεγάλες εποχές που θα 'ρθουν.

Αυτοί που τη χώρα σέρνουνε στην άβυσσο

λεν πως η τέχνη να κυβερνάς το λαό

είναι πάρα πολύ δύσκολη

για τους ανθρώπους του λαού...

ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ Από το ποίημα "ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΟΛΕΜΟΥ" (μετάφραση Μάριου Πλωρίτη)

ΤΟ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ - ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑΣ

Νάναι σαν νάμουν έτοιμος. Και νάναι

σαν νάχω χάσει το εισιτήριο. Οι κάβοι

ν' αφροκοπάν, κι οι αφροί να το κουνάνε

μεσ' στους καπνούς του - όρνιο- ένα καράβι.

Κι εγώ να ψάχνουμαι εδώ χάμω. Και όλο-όλο

το ....ΕΙΣΙΤΗΡΙΟ να λέω σύντροφοι ωραίοι!...

Και να μην έρχεται μια βάρκα έως το μώλο,

να μην φαινώνται πουθενά οι βαρκαρέοι...

Οι βαρκαρέοι! ...Το εισιτήριο!....Να τρέμει

-ζαγάρι εντός μου - η Χαλκίδα και τα όρη.

Κι εκεί να τόχουν συνεπάρει οι ανέμοι

μετέωρο - μες στις αχλές του - το βαπόρι....

Ω διάολε!....Όλα νάχουν χαθεί και νάχουν πάει

κι οι ανθρώποι δραπετεύσει από τους τόπους,

κι αυτό το πλοίο να τραβάει και να τραβάει

χωρίς μηχανικούς, χωρίς ανθρώπους...

Και χωρίς φώτα. Ακυβέρνητο! Και όλο

να χλιμιτράει στο χάος. Κι ως θα κλαίω

- κι όλας να ψάχνουμαι, να ψάχνουμαι στο μώλο

κι όλο για κείνο το εισιτήριο να λέω ....

Από τη συλλογή "ΕΑΥΤΟΥΛΗΔΕΣ"

ΕΝΑΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΗ ΜΟΝΟ - ATTILA JOZSEF

Ο στίχος μου έναν αναγνώστη μόνο θέλει,

Μονάχα αυτόν που μ' αγαπάει και με γνωρίζει,

Αυτόν που ενώ μέσα στο τίποτε αρμενίζει

Σα μάντης ξέρει ό,τι μες στ' αύριο ανατέλλει.

Γιατί η σιωπή παρουσιάστη στα όνειρά του

Συχνά μ' ανθρώπινη μορφή, κ΄εκεί στα βάθη,

Πλάι-πλάι η τίγρις και το τρυφερούλι ελάφι

Αργοπορούνε πότε πότε στην καρδιά του.

Από τα ΠΟΙΗΜΑΤΑ του Attila Jozsef (σε απόδοση ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ)

KINSEY KEENE - EDGAR LEE MASTERS

YOUR attention, Thomas Rhodes, president of the bank;
Coolbaugh Whedon, editor of the Argus;
Rev. Peet, pastor of the leading church;
A. D. Blood, several times Mayor of Spoon River;
And finally all of you, members of the Social Purity Club—
Your attention to Cambronne’s dying words,
Standing with the heroic remnant
Of Napoleon’s guard on Mount Saint Jean
At the battle field of Waterloo,
When Maitland, the Englishman, called to them:
“Surrender, brave Frenchmen!”—
There at close of day with the battle hopelessly lost,
And hordes of men no longer the army
Of the great Napoleon
Streamed from the field like ragged strips
Of thunder clouds in the storm.
Well, what Cambronne said to Maitland
Ere the English fire made smooth the brow of the hill
Against the sinking light of day
Say I to you, and all of you,
And to you, O world.
And I charge you to carve it
Upon my stone.

ΠΡΟΣΕΞΤΕ, Τόμας Ρόουντ, πρόεδρε της Τράπεζας

Κούλμπαου Γουέντον, εκδότη του Άργους,

Αιδεσιμότατε Πίτ, ιερέα της αρχιεπισκοπής

Α. Ντ. Μπλάντ , δήμαρχε κατ' επανάληψη του Σπούν Ρίβερ

Και τέλος όλοι σεις, μέλη της Λέσχης Κοινωνικής Αγνότητας -

Προσέξτε τα επιθανάτια λόγια του Καμπρόν,

σαν έμεινε με τα ηρωικά απομεινάρια

της φρoυράς του Ναπολέοντα στ' όρος του Αγίου Ιωάννη

στο πεδίο της μάχης του Βατερλό,

όταν ο Μέτλαντ ο Εγγλέζος, τους εκάλεσε

"Παραδοθείτε, γενναίοι Γάλλοι!" -

Εκεί στο γέρμα της μέρας με τη μάχη οριστικά χαμένη

και τα στίφη των ανδρών, όχι πιά του στρατού

του μεγάλου Ναπολέοντα,

να τρέχουνε ποτάμι έξω απ' το πεδίο σαν κουρελιασμένες λουρίδες

απο κεραυνοφόρα σύννεφα μες στην καταιγίδα.

Κείνο , λοιπόν, που ο Καμπρόν είπε στον Μέτλαντ

προτού ισοπεδώσουνε τ' αγγλικά πυρά την κορυφή του λόφου

κατά την ώρα που έσβηνεν η μέρα

λέω σ' εσάς, σ΄όλους εσάς

και λέω σ΄εσένα κόσμε.

Και σας αναθέτω να το χαράξετε

στην ταφόπετρά μου απάνω.

Από την "Ανθολογία του Σπούν Ρίβερ" του Edgar Lee Masters (μετάφραση Σπύρου Αποστόλου)

Να διαβαστεί σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης

ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΟΝΕΙΡΟ - ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

Δεν ξέρω - λέει - γιατί τούτες τις μέρες διαρκώς ονειρεύομαι

μια βρώμικη Ψαραγορά γεμάτη εντόσθια ψαριών και ξερά λέπια.

Στους πάγκους κάθονται γέροι και γριές κι αλλήθωρα κορίτσια

κρατώντας μακριά κομπολόγια που σέρνονται στις μαύρες πλάκες

χωρίς καθόλου να κροτούν μέσα σ' αυτό το μισοσκόταδο,

κάτω απ' την καπνισμένη γυάλινη στέγη. Μα το πιό παράξενο

είναι που δεν πουλάνε ψάρια, αλλά κλουβιά με παπαγάλους,

πολύχρωμούς εκκεντρικούς παπαγάλους, πράσινους, κόκκινους, γαλάζιους,

πορτοκαλένιους ή μενεξεδένιους. Ένας από δαύτους

πέταξε, κάθησε στον ώμο μου κι' είπε στ' αυτί μου "σκατά"

Από τη συλλογή "ΑΡΓΑ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ- ΤΑ ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ"

ΧΡΟΝΟΣ - Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Αργά μετρώ το πέρασμα των σκοτεινών ωρών

στην προκυμαία που λιγοστά, τα εσπέρια τρέμουν φώτα

Μακριά η καμπάνα των ωρών το πέρασμα σημαίνει.

Και συ καρδιά μου, που άγρυπνη μια θλίψη σε παιδεύει

οπλές αλόγων ν αντηχούν στου δρόμου ακούς τα βάθη

Οι επίσημες στιγμές χτυπούν την πόρτα της ψυχής μου

Ασάλευτη κι αλλόκοτη και ξένη

η παρουσία της ώρας έχει μείνει

Οι καιροί περπατούνε στα βήματά μας.

Τίποτε δεν τελειώνει. Δεν είναι να τελειώσει τίποτε.

"Και εγένετο εσπέρα. Και εγένετο πρωί, ημέρα μία"

Μια φωνή ζωντανή

είταν το ρολόγι που χτυπούσε τις ώρες.

Τώρα βαρέθηκε πιά.

Τις άφησε να σμίξουν η μιά με την άλλη, να πεθάνουν

και κείνες μέσα στο χρόνο τον άκαρπο.

Σμίγουν οι νύχτες, σμίγουν οι ώρες κι οι ορίζοντες

σμίγουν και χάνονται

ολόγυρα στο κούφιο σημάδι

Συλλογιούμαι τους καιρούς που θα φέρουν τους άλλους καιρούς

τον ακομμάτιαστο χρόνο τον άγνωστο.

Ξεκινούμε από το θάνατο για να πάμε στο θάνατο

Η κάθε στιγμή είναι ένα φορτίο θανάτου

Όλος ο χρόνος είναι ο θάνατος...

η σιωπή της Μυκήνης,

η πολύχρωμη σιωπή, όπου το προσωπείο

έχει αντικαταστήσει το πρόσωπο

Δεν υπάρχει παρά μόνο το προσωπείο.

Το προσωπείο του χρόνου είναι η αθανασία,

η ανάγκη για ύπαρξη-

να υπάρξουμε, να υπάρξουμε

Ζητιανεύουμε ύπαρξη

ο ένας με το σπαθί,

ο άλλος με το βιβλίο,

ένας τρίτος πηγαίνοντας να σκοτώσει το λιοντάρι της Αφρικής

το πεινασμένο λιοντάρι.

Μονάχα το πεινασμένο λιοντάρι

είναι αληθινό.

Ένα στόμα.

Το προσωπείο σκεπάζει το στόμα.

Αποσπάσματα από ποιήματα του Ι.Μ.ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΣΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ALLEN GINSBERG

Αποσπάσματα από ποιήματα του Allen Ginsberg (σε μετάφραση Άρη Μπερλή)

1. Από το "Ουρλιαχτό"

Καταυγάζοντας τον ασάλευτο κόσμο του Χρόνου

που πέταξαν τα ρολόγια τους απ' την ταράτσα για να ρίξουν την ψήφο τους υπέρ της Αιωνιότητας έξω απ' το χρόνο , και ξυπνητήρια έπεφταν κάθε μέρα στα κεφάλια τους καθ΄όλη την επόμενη δεκαετία

Ω Καρλ ....τώρα είσαι στ΄αλήθεια μέσα στην απόλυτη μπουγιαμπέσα του χρόνου

2. Από το "κάντις για τη Ναομί Γκίνσμπεργκ"

Πίσω τη ζωή κοιτάζοντας σαν όνειρο, τα χρόνια τα δικά σου και τα δικά μου, που τρέχουν για την Αποκάλυψη, την έσχατη στιγμή

3. Από το "Υμνος"

Κράου, κράου το κάλεσμα του Χρόνου , σχισμένο από πόδι και φτερό μια στιγμή στο Σύμπαν

4. Από το "Άγνοος"

Θέλει να πεθάνει, να τα παρατήσει, να τρελαθεί να το σκάσει στην Αιωνιότητα

5. Από το "Μεσκαλίνη"

Απέραντες θάλασσες περνούν πάνω

από το ρεύμα του χρόνου

ΧΡΟΝΟΣ (4) - ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

...μαζεύοντας τα έαρα των δευτερολέπτων

Ο χρόνος κεκραμένον φως

Αλληλοτρωγόμαστε εγώ κι ο χρόνος

Ζωή και ποίηση αλληλοσυμπληρώνονται στην αντίθεση χρόνου και αιωνιότητας

Ό,τι βλασταίνει την αλήθεια είναι μονάχα ο ενεστώτας, κανένας αρχαίος

αόριστος ή πεπαλαιωμένος μέλλοντας

Κροταλίζοντας ηλιαχτίδες

αιμορραγεί το ημερολόγιο

Τετέλεσται ! Ο μέγας παρακείμενος του κόσμου

(Αποσπάσματα για το χρόνο από ποιήματα του Νίκου Καρούζου )

ΧΡΟΝΟΣ (3) ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

....νεκροί που δεν τους πρόλαβε η λύσσα των δευτερολέπτων

εκείνη που σκαρώνει τη διάρκεια, τους μήνες και τα χρόνια,

η τρομερή φαγέδαινα, η κουτσομύτα πλάνη

που δίχως έναστρα φτερά, δίχως μικρόβια

τρώει και τρώει την ανυπαρξία....

(από το ποίημα Γιά χρόνο μονάχα εκλιπαρούσα)

Ο τρόπος που μπαινοβγαίνουμε στις εποχές

και η τεράστια πόα της μοίρας

είναι ο χρόνος

Αχ να τρωγα το φώς! να μην έβλεπα

τα σταυρωτά σίδερα στα ρολόγια...

ο χρόνος είναι ακόμα θάλεγα

βρεγμένη θρυαλλίδα μεσ' στην κόλαση

λεπταίνει ο χρόνος, εξοντώνει η πικρή πολύφυλλη απουσία

τα δευτερόλεπτα στα τέρματα των αριθμών ωσάν μικρόβια

η καταφρόνια της αιωνιότητας

από μόνη της οδηγεί στο πράγματι Αιώνιο

Παρωδία της άχραντης διάρκειας ο χρόνος

κορσέδες τα δευτερόλεπτα

κάθε στιγμή της χαστουκίζει τα ρολόγια

καταρρέουν ελατήρια , ο καιρός παξιμάδια και βίδες

Τύχη και τούτη να βλέπεις το θάνατο στα ρολόγια

Δεν ξέρεις από έλευση ζωής

κάπηλε χτηματία του χρόνου

δεν ξέρεις αριθμοσύνη

...κάπνιζα τις συλλαβές σκοτώνοντας

ζωύφια- δευτερόλεπτα

Αποσπάσματα για το χρόνο -από ποιήματα του Νίκου Καρούζου

ΧΡΟΝΟΣ (2) - ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Καινούργιο φέρετρο η καινούργια μέρα

Ο αγέρωχος κόκορας

όταν πλήττει τα χαράματα

Πάλι θα μας κεράσει τα αιωνόβια

δευτερόλεπτα σε όλες τις ποικιλίες

Τεράστια χρονόμετρα μεγεθύνουν

σε σκοτεινούς θαλάμους τα δευτερόλεπτα

λιώνουν οι ώρες υπέροχα

στα χυτήρια του ερέβους

Τι μεσολάβησε στο αέναο παρόν;

Υπάρχει πάντα ο χρόνος

και ιδού το σώμα του καλούμενου χρόνου

σύρεται στο πραιτώριο

Ολοένα εξέχουμε στο χρόνο

ερειπωμένα κόκαλα π' αντέχετε στο χάρο !

Έχουν αρχίσει να με κυκλώνουν επικίνδυνα οι ώρες.

Ακούω τα φυλλώματα σήμερα

γίνηκαν ανήσυχα χορικά.

κι αυτό το πριονίδι του καιρού

με την παράξενη οσμή: τα δευτερόλεπτα

σιγά σιγά σαπίζει....

Βλέπω μοναχά τον ασίγαστο γυρισμό της χλόης

τα τρομερά της ύλης παραληρήματα....

Τον χρόνο πάντα τον αισθάνομαι στην ωμοπλάτη

Μιά τριανταφυλλιά στο φεγγαρόφωτο!

Τι φρίκη, την τρωνε τα δευτερόλεπτα!

Πως να κρατήσουμε απείραχτο το δαίμονα ;

(Αποσπάσματα από ποιήματα του ΝΙΚΟΥ ΚΑΡΟΥΖΟΥ)

ΧΡΟΝΟΣ (1) - ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Χώρος δεν είναι έξω απ' το χρόνο

Κορόνα- γράμματα να παίξεις

τις ώρες και τα χρόνια

μόνος με τον έρημο αντίπαλο

έρωτα κέδρε με το άρωμα του φεύγοντος χρόνου

πόσες ακόμα μέρες επίγειες

χρόνια με λίγο-λίγο θάνατο

και περιμένω

τα χρωματιστά πουλιά της αιωνιότητας

να καθίσουν στο δέντρο

ασάλευτα ριζωμένο στην ομορφιά

και τρομαγμένο

Ηλίθιο αγέρι το δικό μου χρόνο θροϊζει

Σα μίσχος άνθους ο χρόνος

αθώα υψούμενος

ψηλά στον ηδυόνειρο χρόνο της λησμονιάς

ώρες με λυπηρά δευτερόλεπτα λένε τη βροχή

Τα όνειρα παίρνουν απ' τον αιώνιο ρόχθο τη λαλιά

και πετώντας ο αδέξιος γλάρος

έχει σβήσει τα όρια

παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος

Γέρνει ο χρόνος του σώματος, γέρνει σε θάνατο

Ο χρόνος πλήθυνε στα μολεμένα σωθικά

είναι γεμάτος μαύρες ημέρες

χρόνος αδηφάγος οπού σε κάνει αυξανόμενο νεκρό

τη ζωή τη στολίζει ο χρόνος

Όλα τα έντομα ψάλλοντας αιωνιότητα ...

Αποσπάσματα από ποιήματα του ΝΙΚΟΥ ΚΑΡΟΥΖΟΥ

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΤΟΥ J.L.BORGES

Χρόνε, φευγαλέο ρίγος...

Άλλος χρόνος δεν υπάρχει από το τώρα, τούτη την κορύφωση

εκείνου που θα' ναι , κι εκείνου που ήταν,

τη στιγμή ακριβώς που πέφτει η σταγόνα στην κλεψύδρα

Οι νυχιές που αφήνουμε

κατά μήκους του χρόνου και του χώρου....

Το εκκρεμές που συνέλαβε ο χρόνος

στην εσχατιά των εξαντλημένων χρόνων

Αιώνες ολόκληρους ; Ψέματα . Αυτή η ύπουλη

έννοια , ο χρόνος, λύκε, εσένα δε σ' αγγίζει.

Δική σου είναι η απόλυτη ύπαρξη, δική σου η ρέμβη,

δική μας , μόνο η άχαρη, ρευστή ζωή

Και ποιός δεν κοντοστάθηκε για λίγο

μπροστά στον αδέκαστο σκοτεινό χρονομέτρη

που συνοδεύει στα δεξιά του Θεού το δρεπάνι

απ' το χέρι του Ντίρερ χαραγμένο;

Κάθε λεπτό νιώθω ν' ακούω μες στην άμμο

τον κοσμικό χρόνο, δηλαδή την ιστορία

που κλείνει στους καθρέφτες της η μνήμη

ή που διαλύεται στα μαγεμένα ύδατα της Λήθης...

ποτάμι και λαβύρινθος ο χρόνος

Ο χρόνος που σκουριάζει τα καράβια στα λιμάνια

Πιστεύουμε πως είμαστε εξόριστοι σ' έναν καιρό εξαντλημένο

Εγώ η στιγμή, να μιλήσω σ΄εσένα, το χρόνο....

Να βλέπεις πως η μέρα ή ο αιώνας είναι σύμβολο

της κάθε μέρας του ανθρώπου και του χρόνου του,

να μεταλλάσσεις την επιδρομή του χρόνου

σε μουσική, σε ψίθυρο και σύμβολο

ο πυκνός λαβύρινθος που μου χτιζαν

οι μέρες μου από τότε ακόμα που ήμουνα παιδάκι ....

Τι σημασία έχει ο χρόνος που κυλάει, όταν έστω και για ένα βράδυ

ένιωσε μέσα του μια έκσταση, μια πληρότητα

μια τάση προς τη μουσική, την πιό εύπλαστη απ' τις μορφές του χρόνου

το πρωί , που μας αφήνει την ψευδαίσθηση κάποιας αρχής

την μουσική, την αινιγματική μορφή του χρόνου

Τα μεσάνυχτα, καθώς θα σκορπάνε τα ρολόγια

άφθονο χρόνο

Είμαι κείνος που, μ' όλες τις φοβερές περιπλανήσεις του,

ποτέ δεν μπόρεσε ν' αποκρυπτογραφήσει τον απλό και μαζί

πολλαπλό αδιάβατο λαβύρινθο του χρόνου

Ο χρόνος παίζει μια παρτίδα δίχως πιόνια

στην αυλή

Τα μόνα πράγματα που αντέχουνε στο χρόνο

είναι εκείνα που δεν υπήρξανε ποτέ

ο χρόνος, που τόσο σύντομος είναι στη μνήμη....

Το υλικό σου είναι ο χρόνος , ο αέναος χρόνος.

Είσαι μία , μία η κάθε στιγμή

Φοβόμουνα επίσης

πως ο σιωπηλός χρόνος του καθρέφτη

θα ξέφευγε από τη συνηθισμένη ροή του

Είμαστε ο χρόνος. Εκείνη είμαστε η περίφημη

παραβολή του σκοτεινού Ηράκλειτου

Αποσπάσματα από διάφορα ποιήματα του J.L.Borges ( σε μετάφραση Δ. Καλοκύρη)